Modele dyskryminacyjne w praktyce
W niniejszym artykule omówiony zostanie sposób działania modeli oceny zagrożenia upadłością przedsiębiorstw. Nie ulega wątpliwości, jak ważna jest zdolność firmy do kontynuowania działalności, co w końcu jest jednym z pierwszych stwierdzeń w badaniu sprawozdania finansowego. Dodatkowym atutem stosowania modeli wczesnego ostrzegania jest prostota ich użycia, jako że nie musimy dysponować specjalistyczną wiedzą w zakresie statystyki czy ekonometrii, by móc je stosować i interpretować. Jest to tym bardziej istotne, ponieważ okazuje się, że główną przyczyną upadłości przedsiębiorstw nie jest niska rentowność czy jej brak, tylko problemy z wypłacalnością i regulowaniem bieżących zobowiązań. Zatem warto wypracować sobie narzędzia, by jak najwcześniej takie sygnały wyłapać i w porę na nie reagować.
Prekursorem badań nad modelami wczesnego ostrzegania był amerykański naukowiec E. Altman, który starał się wypracować model próbujący oszacować prawdopodobieństwo bankructwa w ciągu dwóch kolejnych lat.
Model ten wykorzystywał kilka łatwych do policzenia wskaźników opartych głównie na rachunku wyników i bilansie, mających na celu pokazać kondycję finansową przedsiębiorstwa. Model Altmana, nazywany też indeksem Z-score, powstał w 1968 r. i był dość często stosowany, głównie w Stanach Zjednoczonych.
Pierwotna postać modelu składała się z pięciu wskaźników:
X1 = working capital/total assets,
X2 = retained earnings/total assets,
X3 = earnings before interest and taxes/total assets,
X4 = market value of equity/total liabilities,
X5 = sales/total assets.
Przykładając odpowiednie wagi do poszczególnych komponentów, otrzymujemy wzór, za pomocą którego jesteśmy w stanie oszacować ryzyko bankructwa:
Z = 1,2X1 + 1,4X2 + 3,3X3 + 0,6X4 + 0,999X5
Jako wynik powyższego równania otrzymujemy indeks segmentujący badane przedsiębiorstwo do jednej z trzech stref:
Z > 2,99 – strefa bezpieczeństwa,
1,81 < Z < 2,99 – „szara strefa”,
Z < 1,81 – zagrożenie upadłością.
Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści
Pozostałe 63% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.