Zasobowo-procesowy rachunek kosztów - więcej niż ABC
Resource Consumption Accounting (RCA)
Pomimo ogromnych nakładów promocyjnych i naukowych związanych z rachunkiem kosztów działań (ABC), jakie podejmowano na świecie w latach 80. i 90. ubiegłego wieku, badania naukowe związane z rozpowszechnieniem tego rachunku kosztów w polskich i zagranicznych przedsiębiorstwach wskazują na stosunkowo niewielkie wykorzystywanie tej koncepcji1. W czym tkwi problem?
RCA to więcej niż ABC
Pod koniec lat 90. ubiegłego wieku i na początku XXI wieku zauważono, że dotychczasowe implementacje rachunku kosztów działań napotykały wiele problemów, związanych głównie z kosztochłonnością i czasochłonnością wdrażania oraz wiarygodnością danych. Zdaniem ekspertów i praktyków, trudności ze skutecznym wdrażaniem rachunku kosztów działań mogą leżeć zarówno w samej koncepcji, jak i w sposobie jej wdrażania, a także być związane z dostępnością szczegółowej dokumentacji tego rachunku kosztów. Akcentowane są również problemy wynikające z samego ujęcia zasobów, przyjmowanego w rachunku kosztów działań2,3.
W krajach niemieckojęzycznych rozpowszechniony jest rachunek kosztów, zwany Grenzplankostenrechnung (GPK). GPK to niemiecka koncepcja rachunku kosztów, opracowana w późnych latach 40. i 50. XX wieku. Celem koncepcji GPK było zapewnienie spójnej i prawidłowej metodyki kalkulowania oraz rozliczania kosztów produktów i usług. Polska nazwa tego rachunku to rachunek planowanych kosztów marginalnych (krańcowych). Koncepcja Grenzplankostenrechnung stała się standardem, jeśli chodzi o kalkulację kosztów w Niemczech4, co jest rezultatem silnej kultury controllingu niemieckich przedsiębiorstwach5. GPK jest rozpowszechnionym rachunkiem kosztów, stosowanym przez ok. 50-60% niemieckich przedsiębiorstw6 (wynik ten uznawany jest na świecie za duże osiągnięcie społeczności controllerów krajach niemieckojęzycznych). GPK, zawierający kalkulację kosztów marginalnych, jest zdecydowanie bardziej zaawansowaną koncepcją rachunku kosztów od większości amerykańskich metod zarządzania kosztami (np. Lean Accounting, Activity Based Costing), przede wszystkim za sprawą poziomu organizacyjnego planowania i kontroli (bardziej szczegółowy rachunek kosztów) oraz nacisku na poprawne, przyczynowo-skutkowe modelowanie działalności operacyjnej7.
Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści
Pozostałe 83% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.