Wybory rozwiązań księgowych, które uwzględnia się w polityce rachunkowości, oraz zmiany zasad rachunkowości
Jednostki, których rok obrotowy jest zgodny z rokiem kalendarzowym, powinny już w ostatnim kwartale zacząć przygotowywać się do zamknięcia roku 2023. Pierwszym krokiem powinno być uporządkowanie (czasem dopiero przygotowanie) polityki (zasad) rachunkowości, która jest podstawą wszelkich czynności związanych nie tylko z zamknięciem roku obrotowego, ale także z prowadzeniem ksiąg rachunkowych.
Przyjęte przez jednostkę zasady (politykę) rachunkowości należy stosować w sposób ciągły, dokonując grupowania operacji gospodarczych, wyceny aktywów i pasywów, w tym także odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych, ustalając wynik finansowy i sporządzając sprawozdania finansowe, tak aby za kolejne lata informacje z nich wynikające były porównywalne.
Przyjęte zasady (politykę) rachunkowości stosuje się przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych oraz sporządzaniu i prezentacji sprawozdania finansowego przez jednostkę. Powinny one zapewnić, że prezentowane w sprawozdaniu finansowym informacje są wiarygodne, w tym kompletne i bezstronne, przydatne oraz zrozumiałe, dzięki czemu przekazują rzetelny i jasny obraz sytuacji majątkowej, finansowej oraz wyniku finansowego jednostki.
Jednostka jest zobowiązana do szczegółowego opracowania i uzasadnienia przyjętych zasad (polityki) rachunkowości, szczególnie w sprawach i ujawnieniach tych spraw oraz zasad w sprawozdaniu finansowym, w przypadku wystąpienia w działalności jednostki transakcji, zdarzenia lub warunku będących sprawami, których przepisy o rachunkowości nie regulują lub dają możliwość wyboru.
Krajowe Standardy Rachunkowości (KSR) i Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF zwane także MSR)
W przypadku braku w przepisach rachunkowości zasad klasyfikacji, wyceny lub prezentacji określonej transakcji, lub innego zdarzenia występującego w jednostce kierownik jednostki, ustalając przyjęte zasady (politykę) rachunkowości, może korzystać z Krajowych Standardów Rachunkowości, a w razie ich braku – z MSSF/MSR.
Fakt przyjęcia Krajowych Standardów Rachunkowości jednostka powinna ujawnić w sprawozdaniu finansowym. Jednostka przyjmująca do stosowania KSR jest zobowiązana do stosowania wszystkich standardów, które jej dotyczą, a zagadnienia w nich zawarte nie są uregulowane w ustawie. Oznacza to, że jednostka nie powinna powoływać się na stosowanie Krajowych Standardów Rachunkowości i jednocześnie tylko wybiórczo stosować niektóre z nich lub ich części.
W przypadku braku odpowiedniego standardu krajowego jednostki mogą stosować MSR. Należy zauważyć, że prawo jednostki do stosowania MSR w sprawach nieuregulowanych przepisami ustawy jest warunkowe, gdyż w pierwszej kolejności jednostka powinna stosować Krajowe Standardy Rachunkowości, a staje się to możliwe wtedy, gdy kierownik jednostki podjął decyzję o włączeniu Krajowych Standardów Rachunkowości do przyjętych przez nią zasad (polityki) rachunkowości. Jednostki, które postanowiły nie stosować Krajowych Standardów Rachunkowości, nie mogą stwierdzać w przyjętych zasadach (polityce) rachunkowości, że w sprawach nieuregulowanych przepisami ustawy stosują MSR, gdyż byłoby to naruszenie warunków prawa do stosowania MSR, określonych przez ustawodawcę w przywołanych przepisach ustawy.
W przypadku braku krajowych standardów, jeżeli wymogi MSR w jakimkolwiek istotnym aspekcie są niezgodne z przepisami ustawy o rachunkowości, to jednostka nie powinna ich przyjąć do stosowania. Oznacza to, że formułując zasady (politykę) rachunkowości, jednostka nie może przyjąć stosowania MSR jako ogólnej i bezwarunkowej zasady. W tych okolicznościach dobrą praktyką jest, w przypadku potrzeby wykorzystania MSR, uzasadnionej brakiem uregulowań przepisami ustawy i krajowymi standardami, ujawnienie w sprawozdaniu finansowym rodzaju transakcji, zdarzeń lub warunków i wskazanie zastosowanych konkretnych MSR, a nawet konkretnych rozwiązań podanych w tych MSR, jeśli dopuszczają one wybór, zwłaszcza gdy nie wszystkie wymogi standardu są zgodne we wszystkich istotnych aspektach z przepisami o rachunkowości. Dokonany przez jednostkę wybór zasad określonych w konkretnych MSR staje się częścią jej przyjętych zasad (polityki) rachunkowości, które mają zastosowanie w odniesieniu do wskazanych przez jednostkę rodzajów transakcji, zdarzeń i warunków.
W sytuacji, gdy postanowienia Krajowych Standardów Rachunkowości są odmienne niż te, które podano w MSR, z zasady za rozwiązanie spełniające przepisy ustawy uznaje się to rozwiązanie, które podano w krajowych standardach.
Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści
Pozostałe 76% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.