Składniki kalkulacyjne kosztów wytworzenia na przykładzie firmy XYZ
Wobec stale rosnącej konkurencji na rynku, jaką można obecnie zaobserwować, każdy przedsiębiorca dąży do optymalizacji produkcji przy maksymalnym obniżeniu kosztów. W tym celu jednostka skupia się na preferencjach odbiorców, dostosowując przy tym swoje wyroby. Istotna jest również prawidłowa kalkulacja kosztów wytworzenia, która w dużej mierze kształtuje ceny oferowanych produktów. Właściwa kalkulacja i kontrola kosztów są warunkami efektywnego zarządzania przedsiębiorstwem.
Definicja kosztów wytworzenia
Zgodnie z art. 28 ust. 3 ustawy o rachunkowości koszt wytworzenia produktu obejmuje koszty pozostające w bezpośrednim związku z danym produktem oraz uzasadnioną część kosztów pośrednio związanych z wytworzeniem tego produktu. Koszty bezpośrednie obejmują wartość zużytych materiałów bezpośrednich, koszty pozyskania i przetworzenia związane bezpośrednio z produkcją i inne koszty poniesione w związku z doprowadzeniem produktu do postaci i miejsca, w jakich się znajduje w dniu wyceny. Do uzasadnionej, odpowiedniej do okresu wytwarzania produktu części kosztów pośrednich zalicza się zmienne pośrednie koszty produkcji oraz tę część stałych, pośrednich kosztów produkcji, które odpowiadają poziomowi tych kosztów przy normalnym wykorzystaniu zdolności produkcyjnych. Za normalny poziom wykorzystania zdolności produkcyjnych uznaje się przeciętną, zgodną z oczekiwaniami w typowych warunkach, wielkość produkcji w danej liczbie okresów lub sezonów, przy uwzględnieniu planowych remontów. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie kosztu wytworzenia produktu, jego wycenę przeprowadza się według ceny sprzedaży netto takiego samego lub podobnego produktu, pomniejszonej o przeciętnie osiągany przy sprzedaży produktów zysk brutto ze sprzedaży, a w przypadku produktu w toku – także z uwzględnieniem stopnia jego przetworzenia.
Do kosztów wytworzenia produktu nie zalicza się kosztów:
- będących konsekwencją niewykorzystanych zdolności produkcyjnych i strat produkcyjnych;
- ogólnego zarządu, które nie są związane z doprowadzaniem produktu do postaci i miejsca, w jakich się znajduje w dniu wyceny;
- magazynowania wyrobów gotowych i półproduktów, chyba że poniesienie tych kosztów jest niezbędne w procesie produkcji;
- kosztów sprzedaży produktów.
Koszty te wpływają na wynik finansowy okresu sprawozdawczego, w którym zostały poniesione.
Cel kalkulacji kosztów
Podstawowym celem kalkulacji kosztów produkcji jest uzgodnienie wysokości kosztu wytworzenia jednego wyrobu gotowego lub usługi oferowanej przez przedsiębiorstwo. Korzystając z tych ustaleń, jednostka może:
- prawidłowo wycenić przyjęte do magazynu wyroby,
- ocenić ekonomiczną efektywność produktu,
- przeprowadzić analizę kosztów dla celów zarządczych,
- ustalić cenę sprzedawanych produktów.
Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści
Pozostałe 83% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.