Biegły rewident i jego odpowiedzialność podczas badania

W przyjętej roli biegły rewident stał się filarem bezpiecznego obrotu gospodarczego. Z tego powodu zawód biegłego rewidenta jest niewątpliwie jednym z zawodów zaufania publicznego, jest on chroniony prawnie oraz regulowany poprzez ustawę o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym. Bardzo podobne rozwiązania aktualnie funkcjonują zarówno w Unii Europejskiej, jak i innych krajach na świecie. W międzynarodowej konwencji tytuł biegłego rewidenta określany jest jako audytor (ang. statutory auditor). Biegli rewidenci niewątpliwie są również częścią grupy ekspertów inaczej zwanych zawodowymi księgowymi (ang. professional accountants). Ogromny prestiż tego zawodu wiąże się również z bardzo dużą odpowiedzialnością. Jej wyrazem najczęściej są odpowiednio wysoko postawione wymagania w zakresie samego przygotowania oraz zdobycia uprawnień do zawodu, jak również i nieustannego doskonalenia zawodowego, nawet po zdobyciu tytułu biegłego rewidenta. Ponadto warto pamiętać, iż biegły rewident jest zobligowany do przestrzegania zasad związanych z etyką zawodową, a także standardów wykonywania zawodu. W tym wspierany jest on przez samorząd zawodowy, którzy utworzony jest jako Polska Izba Biegłych Rewidentów (PIBR), do której należeć musi obowiązkowo każdy biegły rewident.

Zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Badania 240, które są główną podstawą działań biegłego rewidenta podczas przeprowadzania badania, główna odpowiedzialność za wykrywanie, jak i wcześniejsze zapobieganie oszustwom spoczywa na kierowniku danej jednostki oraz na osobach, które sprawują nadzór nad przedsiębiorstwem. Niezwykle ważnym jest to, aby właśnie na kierownika danej jednostki, pod kontrolą osób, które sprawują nadzór, kładło się silny nacisk na zapobieganie oszustwom, co mogłoby w znacznym stopniu pomóc w ograniczeniu możliwości wystąpienia takiego oszustwa oraz na działania, które zniechęcą daną osobę do popełnienia oszustwa, wówczas mogłoby to powstrzymać przed popełnieniem oszustwa ze względu na prawdopodobieństwo jego ukarania i wykrycia. Tego typu działania obejmują swego rodzaju przyrzeczenie do tworzenia kultury, która jest oparta na zasadzie uczciwości oraz etycznym postępowaniu, które może być wzmocnione przez aktywną kontrolę ze strony osób, które sprawują nadzór. Kontrola ze strony osób, które sprawują nadzór obejmuje rozważenie możliwości do obejścia kontroli czy też innego rodzaju wywierania wpływu na proces związany ze sprawozdawczością finansową w sposób nieodpowiedni. Mogą to być na przykład wysiłki kierownika danego przedsiębiorstwa do kontrolowania dochodów, aby mógł on wpływać na sposób postrzegania wyników działalności przedsiębiorstwa i jego rentowności przez analityków.

Biegły rewident, podczas przeprowadzania badania sprawozdania finansowego zgodnie z MSB, odpowiedzialny jest za pozyskanie racjonalnej pewności odnośnie tego, że przedstawione do badania sprawozdanie finansowe jako całość jest wolne od istotnych zniekształceń, niezależnie od tego czy spowodowane jest oszustwem czy błędem. Należy pamiętać, że podczas badania występuje zawsze nieuniknione ryzyko związane z nieodłącznymi ograniczeniami badania, iż część z istotnych zniekształceń w sprawozdaniu finansowym może nie zostać wykryta, nawet mimo tego, że badanie zostało zaplanowane i przeprowadzone poprawnie i w zgodzie z MSB.