Kto może skorzystać z prawa do błędu
Od 1 stycznia 2020 r., zgodnie z nowymi regulacjami, do polskiego systemu prawnego wprowadzona została instytucja „prawa do popełnienia błędu”.
Nowe przepisy dotyczą wyłącznie przedsiębiorców będących osobami fizycznymi wpisanymi do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Prawo do błędu obowiązuje przez okres 12 miesięcy:
- od dnia podjęcia działalności po raz pierwszy,
- ponownie po upływie co najmniej 36 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia.
Prawo do popełnienia błędu jest zatem ograniczone czasowo i dotyczy tylko początkowego okresu prowadzenia działalności, w którym najczęściej początkujący przedsiębiorcy popełniają błędy. Nowa instytucja opiera się na przekonaniu, że większość błędów popełnianych przez początkujących przedsiębiorców nie wynika ze złej woli, lecz z nieintencjonalnych omyłek. To zaś oznacza, że nie powinni ponosić konsekwencji swoich błędów.
W praktyce instytucja „prawa do błędu” polega na:
- wezwaniu przedsiębiorcy do usunięcia naruszeń przepisów prawa oraz skutków tych naruszeń (w formie postanowienia) oraz
- odstąpieniu od nałożenia mandatu lub administracyjnej kary pieniężnej, gdy przedsiębiorca usunie naruszenia oraz ich ewentualne skutki w określonym przez organ terminie.
W przypadku postępowania mandatowego funkcjonariusz lub inspektor może odebrać od przedsiębiorcy pisemne oświadczenie, w którym przedsiębiorca zobowiązuje się do usunięcia stwierdzonych naruszeń przepisów prawa oraz skutków tych naruszeń. W takiej sytuacji organ nie wezwie już przedsiębiorcy w formie pisemnej do usunięcia błędów.
W przypadku, gdy przedsiębiorca odmówi złożenia pisemnego oświadczenia, nie może skorzystać z udogodnień wynikających z instytucji „prawa do błędu”.
Jeżeli przedsiębiorca usunie stwierdzone naruszenia prawa oraz ich ewentualne skutki w wyznaczonym terminie:
- właściwy organ, w drodze decyzji, odstąpi od nałożenia na niego lub wymierzenia mu administracyjnej kary pieniężnej i poprzestaje na pouczeniu albo
- przedsiębiorca nie będzie podlegał karze za popełnione wykroczenie lub wykroczenie skarbowe, stanowiące stwierdzone naruszenie przepisów prawa.
Prawa do błędu nie stosuje się w przypadku, gdy naruszenia rozpoczęły się w trakcie 12 miesięcy i trwają nadal po upływie tego okresu.