Ocena projektów inwestycyjnych w warunkach wysokiej inflacji i ryzyka
W niniejszym artykule poruszono kwestię dokonywania inwestycji w warunkach wysokiej inflacji i ryzyka. Podstawowe pytanie, jakie nasuwa się na wstępie, to czy przy występowaniu tak niekorzystnych warunków należy w ogóle rozważać podejmowanie inwestycji. Odpowiedź na tak postawione pytanie nie jest oczywista.
Zgodnie z powszechną opinią, w warunkach zwiększonej turbulencji otoczenia, dekoniunktury i podwyższonych innych czynników ryzyka, podstawowym celem podmiotów gospodarczych jest:
( 1 ) po pierwsze, przetrwanie tego trudnego okresu,
( 2 ) po drugie, zachowanie status quo i „utrzymanie” dotychczasowej wartości,
( 3 ) po trzecie, dopiero ewentualny rozwój i związane z nim inwestycje.
Czynnikiem powstrzymującym podmioty od dokonywania inwestycji często jest – i słusznie – dążenie do zapewnienia zwiększonej wartości płynnych środków finansowych na wypadek wystąpienia problemów z płynnością (których ryzyko wystąpienia jest znacznie bardziej prawdopodobne w czasach znacznej zmienności otoczenia). A zatem, czy wynika z powyższego, że w takich warunkach absolutnie nie należy podejmować jakichkolwiek inwestycji? Otóż można wskazać czynniki, które powinny przynajmniej skłonić przedsiębiorstwa do ich rozważenia. Czynnikami takimi mogą być:
( 1 ) posiadanie znacznych zasobów gotówkowych w przedsiębiorstwie, które w warunkach wysokiej inflacji trudno uchronić przed realnym spadkiem wartości,
( 2 ) konieczność przeprowadzenia inwestycji odtworzeniowych, w przypadku których zwłoka może negatywnie wpłynąć na funkcjonowanie przedsiębiorstwa,
( 3 ) przy stabilnych finansach, mimo zwiększonego ryzyka, chęć przeprowadzenia wcześniej zaplanowanych inwestycji,
( 4 ) pojawienie się okazji rynkowych (np. wyprzedaż majątku po atrakcyjnych cenach od konkurenta, który podjął decyzję o likwidacji swojej działalności),
( 5 ) możliwość przejęcia na atrakcyjnych warunkach konkurenta mającego problemy.
Powyższe przykłady zdecydowanie nie stanowią wyczerpującej listy przypadków, w których należy rozważyć dokonanie inwestycji mimo „burzliwego otoczenia”. Z drugiej strony nawet wystąpienie wymienionych powyżej okoliczności nie może uruchomić „automatycznej” decyzji o inwestycji. Potencjalną inwestycję należy poddać wnikliwej ocenie. Zwłaszcza należy dokonać analizy wpływu podjęcia decyzji inwestycyjnej na kondycję finansową, w tym zwrócić uwagę na potencjalne zagrożenia związane z utratą płynności i wypłacalności.
W kolejnym punkcie niniejszego artykułu zaprezentowany zostanie najbardziej uniwersalny miernik oceny efektywności inwestycji – NPV, zalecany również do oceny projektów w warunkach zwiększonego ryzyka. Jednakże przy dokonywaniu oceny inwestycji w takich okolicznościach, warto przyjąć formułę tegoż miernika w nieco rozszerzonej postaci, w stosunku do klasycznie i najczęściej prezentowanej w literaturze. Takie jej przedstawienie umożliwia lepsze uwzględnienie specyfiki okresów o podwyższonym ryzyku otoczenia. Szczególnie istotne dla prawidłowego wyznaczenia tej miary jest poprawne wyznaczenie prognozowanych przepływów pieniężnych oraz stóp dyskontowych. Te dwie kategorie prognozowanych danych wejściowych stwarzają największe problemy prognostyczne, a w warunkach zwiększonej inflacji skala trudności z ich prognozowaniem wzrasta – można by powiedzieć – wykładniczo. Wskazówki co do ich wyznaczania zawarto w dwóch ostatnich częściach artykułu.
Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści
Pozostałe 78% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.
Zaloguj się
