„Megaodchylenia”, czyli co robić, gdy rzeczywistość już nie dogoni planu?
Planowanie stanowi integralną część zarządzania każdym przedsiębiorstwem, niezależnie od charakteru prowadzonej działalności czy też jego wielkości. Planując przyszłość, zawsze należy zakładać, że przewidywania nie pokryją się z rzeczywistością w stu procentach. Tematyka odchyleń wydaje się nad wyraz aktualna – w czasach COVID-19 powszechne stały się problemy takie jak braki kadrowe czy braki w produktach i półproduktach. Jak należy się przygotować na odchylenia i co zrobić, kiedy są one duże? O tym w dalszej części artykułu.
Każdy biznes zaczyna się (a przynajmniej powinien) od planu. Przyszły przedsiębiorca planuje, kim będzie jego potencjalny klient, jaki będzie obrót, jakie koszty itd. W trakcie prowadzenia działalności planowanie wygląda nieco inaczej, mamy już bowiem dokładniejszą wizję prowadzonej działalności, wiemy, czego teoretycznie możemy się spodziewać, np. w określonej branży, i w jaki sposób możemy próbować się ubezpieczać, a także możemy ustalić określone normy. Większe firmy jasno prezentują swoje cele, oddelegowując ich wykonanie, według struktury, na poszczególnych pracowników. Coraz częstszą praktyką jest stosowanie premii jako systemu motywacyjnego pracownika, którą otrzymuje po zrealizowaniu wyznaczonego planu. Ma to na celu ograniczenie odchyleń od zakładanych planów. Na etapie planowania często spotykane jest także wpisywanie do planu spodziewanych wartości odchyleń.
W praktyce bardzo rzadko udaje się zrealizować plan w 100%. Odchylenia mogą być dodatnie lub ujemne, oczywiste jest, że lepiej, jeśli jest „za dobrze”, czyli realizacja planu opiewa powyżej 100%, niż poniżej naszych oczekiwań. Jeżeli rezultat jest mniejszą wartością od 100%, ale blisko tego wyniku, łatwiej jest sobie poradzić, w przeciwieństwie do dużego odchylenia. W każdym przedsiębiorstwie, a nawet w każdym obszarze przedsiębiorstwa, „megaodchylenie” będzie miało inne znaczenie. Przedsiębiorstwo o ugruntowanej pozycji na rynku, będące w dobrej kondycji finansowej, łatwiej zniesie nawet duże odchylenia od takiego, które nie ma stabilnej sytuacji.
Prognozowanie w przedsiębiorstwie, o ile dotyczy wszystkich sfer działalności, o tyle często poszczególne sfery zazębiają się, jedna ma wpływ na drugą, na przykład realizacja planu finansowego zależy od realizacji planu produkcyjnego firmy. Umiejętność trafnego przewidywania jest cechą niezwykle pożądaną, ale cechą jeszcze bardziej istotną jest umiejętność zapobiegania i ograniczenia negatywnych skutków braku realizacji planu firmy. W dalszej części przedstawione zostaną obszary w przedsiębiorstwie wymagające planowania, analiza ewentualnych odchyleń.
Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści
Pozostałe 79% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.
Zaloguj się
