Jak prawidłowo ustalić poziom kapitału obrotowego?

Co musisz wiedzieć na temat kapitału obrotowego

Można spotkać się z dwoma pojęciami kapitału obrotowego:

→ kapitałem obrotowym brutto,

→ kapitałem obrotowym netto (KON).

Łączna wartość składników majątku obrotowego firmy wykazana w aktywach jej bilansu nosi nazwę kapitału obrotowego brutto. Innymi słowy, kapitał obrotowy brutto odpowiada mniej więcej aktywom obrotowym. Do jego składników można zaliczyć: zapasy, należności krótkoterminowe i inwestycje krótkoterminowe. Niektórzy twierdzą, że rozliczenia międzyokresowe w aktywach nie stanowią składnika kapitału obrotowego brutto. Wydaje się to jednak błędem. Wprawdzie rozliczenia międzyokresowe (krótko- i długoterminowe), podobnie zresztą jak długoterminowe należności, stanowią zgodnie z ustawą o rachunkowości element aktywów trwałych, ale z punktu widzenia zarządzania mają raczej charakter obrotowy.

Jeśli nawet przyjmie się jako kryterium podział według ustawy o rachunkowości, prowadzący do nieuwzględniania rozliczeń międzyokresowych w wielkości kapitału obrotowego brutto, nie wywoła to wielkiej rozbieżności, gdyż wielkość krótkoterminowych rozliczeń zazwyczaj jest niewielka.

Kapitałem obrotowym netto (inaczej kapitałem pracującym – Working Capital) będzie w ujęciu bilansowym (księgowym) różnica pomiędzy aktywami obrotowym (AO) a bieżącymi zobowiązaniami (ZK).

Kapitał obrotowy netto obliczamy według poniższego wzoru:

W ujęciu finansowym (kapitałowym) kapitał obrotowy netto to zaś różnica pomiędzy kapitałem stałym (KS) a aktywami trwałymi (AT).

Jakie są zalety wpływania na wielkość kapitału obrotowego

Efektywne zarządzanie kapitałem obrotowym jest bardzo ważne dla każdej firmy, a co za tym idzie – również dla osób odpowiedzialnych za zarządzanie finansami. Jest to przede wszystkim związane z faktem, że obieg pieniężny w firmie stanowi odpowiednik krwioobiegu u ludzi.

Zadaniem kapitału obrotowego jest zmniejszanie ryzyka wynikającego z unieruchomienia części środków obrotowych (zapasów, należności) lub też wynikającego ze strat związanych z tymi środkami, np. z trudnością sprzedaży.

Odpowiednie zarządzanie kapitałem obrotowym powinno prowadzić do wzrostu sprawności działania, która będzie z kolei wynikiem zoptymalizowania wielkości i struktury aktywów bieżących, ukształtowania najbardziej korzystnej struktury źródeł finansowania, a tym samym wzrostu dochodowości i konkurencyjności firmy.

Posiadanie kapitału obrotowego warunkuje zachowanie ciągłości i rytmiczności działania firmy. Chodzi tu o „obsłużenie” wielu nakładających się w rzeczywistości operacji gospodarczych – począwszy od wydania środków pieniężnych na surowce, materiały czy towary, a skończywszy na uzyskaniu zapłaty za wytworzone produkty lub/i sprzedane towary.

Zbyt niski poziom kapitału obrotowego podnosi ryzyko utraty płynności płatniczej jednostki, zbyt wysoki jego poziom może być zaś przyczyną powstania nieuzasadnionych kosztów pozyskania źródeł finansowania aktywów obrotowych. Niemniej jednak, im wyższy poziom kapitału obrotowego netto, tym większa jest płynność płatnicza firmy.

Do najważniejszych decyzji w zakresie zarządzania finansami przedsiębiorstwa należy ustalenie poziomu kapitału obrotowego zgodnego z wielkością zapotrzebowania na ten kapitał.

Prawidłowe ustalenie zapotrzebowania firmy na kapitał obrotowy

Aby prawidłowo ustalić zapotrzebowanie na kapitał obrotowy, należy skorzystać z określonej metody liczenia. Najczęściej używa się następujących metod:

→ kosztowej (ponoszonych nakładów), która uzależnia prognozowaną wielkość KON od planowanych wydatków (nakładów, kosztów operacyjnych pokrywanych pieniężnie), jakie twoja firma musi ponieść w swojej bieżącej działalności;

→ cyklu obrotowego, gdzie zapotrzebowanie na kapitał obrotowy netto jest zależne od zamierzonych okresów zaangażowania funduszy w aktywa obrotowe, czyli w tym wypadku zapotrzebowanie na kapitał obrotowy netto zależy od szybkości obrotu składnikami aktywów obrotowych i zobowiązań krótkoterminowych;

→ udziału kosztów operacyjnych w przychodach ze sprzedaży, gdzie zapotrzebowanie na kapitał obrotowy netto jest związane z utrzymaniem właściwych proporcji między zakładaną zmianą kosztów a planowaną zmianą wartości sprzedaży;

→ sprzedażowej (dodatkowych środków finansowych angażowanych w aktywa, umożliwiających zakładany wzrost sprzedaży), w której zapotrzebowanie na kapitał obrotowy netto jest związane z planowaną ilością produkcji i wartością sprzedaży.