Controlling kosztów i rentowność klientów

Wielostopniowość i istotność kosztów

Ponieważ nie wszystkie decyzje menedżerskie powinny być oparte na informacji o pełnym koszcie, to istotne jest zapewnienie wynikowej rozdzielczości określonych poziomów kosztów oraz ich podziału na zmienne i stałe. Wielostopniowa prezentacja informacji wynikowej zakłada rozpatrywanie kosztów oraz wyników w ujęciu stopni, których zadaniem jest zapewnienie rozdzielczości informacji wynikowej i umożliwienie uznawania określonych zakresów informacji za istotne lub nieistotne dla rozważanego scenariusza decyzyjnego. Wielostopniowe prezentowanie informacji wynikowej jest szeroko stosowane zarówno w zaawansowanych koncepcjach rachunku kosztów, jak ZPRK/RPCA, RCA, ABC, GPK2, jak również w tradycyjnych modelach rachunku kosztów².

Pięć podstawowych poziomów kosztów w ZPRK/RPCA

W zasobowo-procesowym rachunku kosztów koncepcja uzyskiwania informacji o poziomach kosztów określana jest jako „pięć podstawowych poziomów kosztów” (PPPK). Jest to podstawowa kategoria wynikowa przyjmowana w analizie kosztów i wielostopniowych marż pokrycia kosztów oraz jest ściśle powiązana ze strukturą zasobowo-procesowego rachunku kosztów.

Poszczególne poziomy kosztów mają za zadanie rozdzielić koszty przedsiębiorstwa w zależności od poziomu zarządzania produktami i klientami (Tabela 1).

Podkreślić należy, że przedstawioną wielostopniowość pięciu podstawowych poziomów kosztów dopełnia podział tych poziomów na koszty zmienne i stałe. Jest to rezultat odrębnego śledzenia rozliczeń kosztów zmiennych i stałych w całym modelu controllingowym ZPRK, co w kontekście analizy kosztów i rentowności klientów pozwala na pogłębioną analizę kosztów marginalnych ich obsługi³.