Konkurencja na rynku bankowym a ekspozycja na ryzyko
Konkurencja w bankowości rozwinęła się w wyniku procesów deregulacyjnych, globalizacji i rozwoju innowacyjnych usług. Celem aktów deregulacyjnych było rozbicie oligopolu na rynku bankowym, wprowadzenie większej swobody w uzyskiwaniu licencji na wykonywanie działalności bankowej oraz dopuszczenie banków zagranicznych do rynku krajowego (Miklaszewska, 2004). Na rynku finansowym pojawiły się nowe podmioty, a już istniejące rozszerzyły zakres swoich usług. Aby przetrwać, banki zmuszone były do podejmowania nowych wyzwań, obierania nowych strategii oraz podejmowania nadmiernego ryzyka przez prowadzenie nieostrożnej polityki kredytowej.
W niniejszym artykule przedstawiam najważniejsze i zarazem najciekawsze zagadnienia, którym poświęciłam też swoją pracę magisterską pt. Konkurencja w bankowości a ekspozycja na ryzyko w sektorze bankowym, napisaną w ramach seminarium magisterskiego na Wydziale Nauk Ekonomicznych UW pod kierunkiem dr. Tomasza Kopczewskiego. Celem pracy oraz przeprowadzonych badań była weryfikacja wpływu poziomu konkurencji na osiąganą przez banki rentowność oraz na poziom ekspozycji banków na ryzyko, a hipoteza badawcza brzmiała:
Najwyższą efektywność osiągają banki monopolistyczne, które nie muszą podejmować nadmiernego ryzyka w celu osiągnięcia maksymalnych zysków.
Odwołuje się ona do hipotezy quiet-life Hicksa, według której banki o pozycji monopolisty mogą prowadzić „spokojne życie”, rezygnując z części potencjalnego zysku w zamian za mniejsze ryzyko – The best of all monopoly profits is the quiet life. Wzrost koncentracji na rynku finansowym prowadzi, zdaniem Hicksa, do spadku efektywności kosztowej banków. Oznacza to, że na rynku monopolistycznym nie działają one zgodnie z zasadą maksymalizacji zysku (Kopczewski, 2000), są więc nieefektywne.
Tematyka ta była wielokrotnie podejmowana przez różnych badaczy. Heggestad (1977), badając wpływ struktury rynkowej na efektywność uzyskiwaną przez banki, dowiódł, że bank monopolistyczny redukuje poziom podejmowanego ryzyka w celu poprawy zyskowności. Bolt i Tieman (2004) wykazali, że wysoki poziom konkurencji przyczynia się do udzielania przez banki dużej liczby kredytów obarczonych ryzykiem straty, obniżających jakość ich portfela aktywów oraz zysk. Boyd, De Nicolo i Jalal (2009) prezentują odmienne stanowisko – według nich wzrost prawdopodobieństwa upadku banku jest związany ze wzrostem koncentracji na rynku.
Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści
Pozostałe 83% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.