Cykl życia produktu
Funkcja czasu i wartości sprzedaży danego produktu. Pokazuje, jak zmienia się wielkość sprzedaży w czasie. Obejmuje następujące fazy: projektowanie i rozwój, wprowadzenie, wzrost, dojrzałość (nasycenie produktem), spadek (schyłek), likwidacja.
Okres przedrynkowy to faza projektowania wyrobu i badania rynku przed jego wprowadzeniem do sprzedaży. Jest to etap najbardziej pracochłonny i kapitałochłonny. To czas, w którym powstaje koncepcja produktu aż do realizacji i próbnej sprzedaży. Pomysły i koncepcje produktu podlegają weryfikacji i selekcji pod kątem jego cech, jego kosztów oraz możliwości produkcji i zbytu. Po pozytywnym określeniu szans koncepcji następuje techniczne przygotowanie wyrobu. Następnie wykonuje się jeden lub kilka prototypów, które są testowane. Badania rynkowe także pozwalają określić wstępną cenę.
Drugim etapem jest wprowadzenie produktu na rynek (może to być seria próbna). Jest to bardzo ważny okres życia produktu. Od niego zależą jego dalsze losy. Ponoszone są więc znaczne wydatki na reklamę i akcje promocyjne, które mają informować potencjalnych klientów o nowym produkcie oraz wzbudzać w nich potrzebę jego zakupu. Nabywcy muszą go dobrze poznać i zaakceptować. Produkt jest jeszcze wprowadzany na rynek przez nieliczne kanały dystrybucji, a wytwórcy i pośrednicy mogą pobierać wysokie ceny i marże. Wysokie są więc koszty ponoszone na marketing oraz produkcję. Przychody ze sprzedaży są bardzo niskie.
Kolejnym etapem jest faza wzrostu. Tu powinien pojawić się powolny zwrot poniesionych wcześniej kosztów. Sprzedaż zaczyna szybko wzrastać, przynosząc duże zyski. Zachodzi więc konieczność zwiększenia ilości produktu na rynku i miejsc jego sprzedaży. Strategia marketingowa koncentruje się na osiągnięciu jak największego udziału w rynku, organizacji coraz to nowych kanałów dystrybucji i systemów promocji. Zmniejszają się jednostkowe koszty produkcji i reklamy, a sprzedaż może być pobudzana przez obniżenie cen. Pojawia się coraz silniejsza konkurencja na rynku. Wymaga to ulepszeń produktu.
Faza dojrzałości cechuje się rosnącym oporem rynku, co w drugiej części tej fazy owocuje już spadkiem sprzedaży. Jest to najlepszy czas dla przedsiębiorstwa, ponieważ osiąga ona zyski przy ustabilizowanych kosztach. Firmy dążą zatem do przedłużenia tego okresu. Rozmiary sprzedaży wzrastają, ale tempo tego wzrostu maleje, tzn. produkt jest już dobrze znany klientom, ale staje się dla nich coraz mniej atrakcyjny. Na rynku istnieje także liczna grupa konkurentów. Aby przedłużyć żywotność wyrobu, można zastosować modyfikacje w zakresie jakości, cech użytkowych i wyglądu zewnętrznego. Można także wprowadzać reklamę przypominającą, czyli taką, która będzie upewniała klientów, że dokonali najlepszego wyboru. Niektóre przedsiębiorstwa poszukają nowych rynków zbytu. Jednak jedną z najlepszych metod utrzymywania wielkości sprzedaży jest obniżka ceny.
W okresie dojrzałości produktu koszty wytwarzania i marketingu są najniższe i ustabilizowane. Zyski przekraczają wydatki.
Etapem następnym jest faza spadku. Następuje powolne starzenie się produktu. Zanika potrzeba zakupu danego dobra, a konkurencja, dodatkowo, skutecznie mu w tym pomaga. Z powodu jego małej atrakcyjności spada sprzedaż, wytwórcy i pośrednicy ograniczają produkcję, pozbywają się starych zapasów, by zrobić miejsce na nowe produkty. Na tym etapie marketing nie jest w stanie nic już zrobić. Można tylko upłynnić sprzedaż zapasów po obniżonych cenach. Zyski będą więc coraz mniejsze, aż osiągną poziom ujemny.
Ostatnim etapem jest likwidacja produktu. Brak zainteresowania produktem powoduje jego likwidację. Ponoszone są koszty z tym związane.