Planowane uproszczenia w rachunkowości od 2019 r.

1.

Więcej jednostek mikro

Projekt przewiduje wprowadzenie uproszczeń przewidzianych dla jednostek mikro dla większej niż dotychczas liczby jednostek poprzez podniesienie progów wartościowych (z 2 mln euro do 3 mln euro). Zmianą tą mają być objęte osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie oraz przedsiębiorstwa w spadku działające zgodnie z ustawą z 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej. Zmiana ta spowoduje, że większa liczba jednostek będzie mogła być zaliczana do kategorii jednostek mikro, a tym samym będzie mogła korzystać z uproszczeń przewidzianych dla tej kategorii (w zakresie możliwości sporządzania bardzo uproszczonego bilansu, rachunku zysków i strat oraz niesporządzania informacji dodatkowej i niestosowania wartości godziwej).

• art. 3 ust. 1a pkt 2a ustawy o rachunkowości

2.

Więcej jednostek małych

Projekt przewiduje zwiększenie zakresu jednostek mogących korzystać z uproszczeń dla małych jednostek przez podniesienie progów dla tej kategorii jednostek z 17 mln zł na 25,5 mln zł w przypadku sumy aktywów bilansu oraz z 34 mln zł na 51 mln zł w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów. Oznacza to, że jednostki te będą mogły korzystać z uproszczeń przewidzianych dla tej kategorii w zakresie sprawozdawczości finansowej, tj. możliwości sporządzania uproszczonego bilansu, rachunku zysków i strat oraz informacji dodatkowej, a także zwolnienia ze sporządzania rachunku przepływów pieniężnych, zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym oraz sprawozdania z działalności.

• art. 3 ust. 1c pkt 1 ustawy o rachunkowości

3.

Klasyfikowanie umów leasingu w sposób podatkowy

Projekt przewiduje zwiększenie progów uprawniających jednostki do stosowania uproszczeń w ewidencji księgowej w zakresie klasyfikowania umów leasingu w sposób uproszczony, tj. według zasad określonych w przepisach podatkowych. Progi te będą na poziomie przewidzianym dla małych jednostek, a więc z uproszczenia tego będą mogły skorzystać jednostki (oprócz jednostek zainteresowania publicznego określonych w art. 3 ust. 1e pkt 1–6 u.o.r.), które za poprzedni rok obrotowy nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:

• 25 500 000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,
• 51 000 000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,
• 50 osób w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty.

• art. 3 ust. 6 ustawy o rachunkowości

4.

Uproszczona kalkulacja kosztu wytworzenia produktu

Projekt przewiduje zwiększenie progów uprawniających jednostki do stosowania uproszczeń w ewidencji księgowej w zakresie kalkulacji kosztu wytworzenia produktu. Progi te będą na poziomie przewidzianym dla małych jednostek (warunki i progi zostały wymienione w pkt 3). Spowoduje to, że większa liczba jednostek będzie mogła stosować uproszczone zasady kalkulacji kosztu wytworzenia produktu przez możliwość doliczenia do kosztów bezpośrednich kosztów pośrednich związanych z wytworzeniem tego produktu, niezależnie od poziomu wykorzystania zdolności produkcyjnych.

• art. 28 ust. 4a ustawy o rachunkowości

5.

Możliwość niestosowania rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych

Projekt przewiduje zwiększenie progów uprawniających do niestosowania rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych. Z uproszczenia tego będą mogły skorzystać wszystkie jednostki, które za poprzedni rok obrotowy nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:

• 25 500 000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,
• 51 000 000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,
• 50 osób w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty.

• art. 28b ust. 1 ustawy o rachunkowości

6.

Odstąpienie od ustalania aktywów i tworzenia rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego

Projekt przewiduje zwiększenie progów uprawniających do odstąpienia od ustalania aktywów i tworzenia rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Z uproszczenia tego będą mogły skorzystać wszystkie jednostki, które spełniły warunki wymienione w pkt 5.

• art. 37 ust. 10 pkt 1 i 2 ustawy o rachunkowości

7.

Odstąpienie od tworzenia rezerw na zobowiązania i odpisów aktualizujących wartość aktywów

Projekt przewiduje wprowadzenie możliwości odstąpienia przez jednostki mikro, jednostki małe, określone organizacje pozarządowe (w tym fundacje i stowarzyszenia), z wyłączeniem spółek objętych dyrektywą w sprawie rachunkowości (np. spółek kapitałowych) od tworzenia rezerw na zobowiązania i odpisów aktualizujących wartość aktywów. Oznacza to brak konieczności dokonywania pracochłonnych szacowań i tworzenia rezerw na znane jednostce ryzyko, grożące straty oraz skutki innych zdarzeń, ich ujęcia w księgach rachunkowych i prezentowania w sprawozdaniu finansowym. Analogiczne uproszczenia dotyczą szacowania, tworzenia, ujęcia i prezentowania odpisów aktualizujących wartość aktywów.

• art. 7 ust. 2b i 2c ustawy o rachunkowości

8.

Amortyzacja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych

Projekt przewiduje wprowadzenie możliwości stosowania przez niektóre jednostki (patrz niżej) przepisów podatkowych w zakresie amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych do prowadzenia ksiąg rachunkowych i sprawozdawczości finansowej. Oznaczałoby to m.in. łatwość ustalania odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych bez szacowania i uwzględniania okresu ekonomicznej użyteczności środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, ograniczenie potrzeby prowadzenia podwójnej ewidencji dla celów rachunkowych i podatkowych.

Z uproszczenia tego będą mogły korzystać:

• jednostki mikro określone w art. 3 ust. 1a i 1b ustawy o rachunkowości,
• jednostki małe określone w art. 3 ust. 1c i 1d ustawy o rachunkowości,
• organizacje pozarządowe i inne określone jednostki mogące prowadzić działalność pożytku publicznego, które nie przekraczają kryteriów wielkościowych określonych dla małych jednostek (jednostki te zgodnie z art. 3 ust. 1e pkt 8 ustawy o rachunkowości są wyłączone z kategorii jednostek mikro i jednostek małych).

• art. 32 ust. 7 i 8, art. 33 ust. 1 ustawy o rachunkowości

9.

Odstąpienie od tworzenia biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów dotyczących przyszłych świadczeń na rzecz pracowników, w tym świadczeń emerytalnych

Projekt przewiduje, że niektóre jednostki (wymienione w pkt 8) mogą nie tworzyć biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów dotyczących przyszłych świadczeń na rzecz pracowników, w tym świadczeń emerytalnych. Będzie to stanowiło znaczne uproszczenie dla tych jednostek, gdyż tworzenie takich rozliczeń jest skomplikowane, a prawidłowe określenie ich wysokości wymaga często skorzystania z usług aktuariuszy.

• art. 39 ust. 6 i 7 ustawy o rachunkowości

10.

Przechowywanie zatwierdzonych sprawozdań finansowych

Projekt przewiduje skrócenie okresu obowiązkowego przechowywania zatwierdzonych sprawozdań finansowych z trwałego przechowywania do 5 lat. Konsekwencją zmiany powyższego przepisu będzie zmniejszenie obciążeń administracyjnych (zmniejszenie kosztów archiwizacji) dla wszystkich jednostek stosujących regulacje ustawy o rachunkowości.

• art. 74 ust. 1 ustawy o rachunkowości