Jak odzyskać długi od firmy w stanie restrukturyzacji

Restrukturyzacja ma pomóc przedsiębiorcy wyjść z ciężkiej sytuacji, stąd coraz większe zainteresowanie tymi postępowaniami. Restrukturyzacja nie sprawia, że wierzyciel zostaje pozbawiony całkowicie szans na dochodzenie swoich praw. Podstawowym celem postępowania restrukturyzacyjnego jest uniknięcie upadłości dłużnika niewypłacalnego lub zagrożonego niewypłacalnością, z poszanowaniem praw wierzycieli.

Otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego

Postępowanie restrukturyzacyjne, co do zasady, wszczyna się na wniosek złożony przez dłużnika (art. 7 ustawy - Prawo restrukturyzacyjne). Ze względu na wielość tego typu postępowań ustawodawca za taki wniosek uznaje zarówno wniosek o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego, jak i o zatwierdzenie układu przyjętego w procedurze o zatwierdzenie układu. Jeśli sąd uzna, że w danej sprawie przeprowadzenie restrukturyzacji będzie korzystniejsze dla wierzycieli niż ogłoszenie upadłości - otworzy postępowanie restrukturyzacyjne. Przy prowadzeniu restrukturyzacji wobec konkretnej firmy powoływany jest nadzorca sądowy albo zarządca, który zarządza majątkiem przedsiębiorcy, tak, aby wierzytelności zostały zaspokojone. To z nimi współpracował będzie wierzyciel dochodzący swoich interesów.

Jakie kroki należy podjąć, aby odzyskać należne pieniądze od restrukturyzowanej firmy

Krok 1. Sprawdzenie, czy wierzytelność jest uznana

W przypadku restrukturyzacji dłużnika wierzyciel powinien przede wszystkim zabezpieczyć swoje interesy. Oznacza to, że powinien on ustalić, czy jego wierzytelność jest uznana przez dłużnika. Istnieją sytuacje, w których dłużnik może kwestionować istnienie wierzytelności (np. w wyniku potrącenia wzajemnych wierzytelności czy odmienne księgowanie wpłat), przedawnienie czy też sporny charakter wierzytelności. W tym przypadku wierzyciel powinien wystąpić bezpośrednio do dłużnika z wnioskiem o potwierdzenie sald księgowych lub też zwrócić się w tej sprawie do nadzorcy sądowego/zarządcy, który został wyznaczony do pełnienia funkcji w danym postępowaniu restrukturyzacyjnym. Jeśli takie wierzytelności są sporne, również powinno być zostać potwierdzone przez dłużnika. Wierzytelności sporne oczywiście będą mogły być przedmiotem sporu sądowego, jeżeli takie działania podejmie wierzyciel.

Wierzyciel może także zapoznać się ze sporządzonym przez dłużnika wykazem wierzycieli dołączonym do wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego. Wniosek restrukturyzacyjny wraz z załącznikami jest dostępny dla wierzycieli w sądzie, który otworzył postępowanie.

Krok 2. Sprawdzenie wierzytelności w spisie

Na podstawie ksiąg rachunkowych i innych dokumentów dłużnika nadzorca sądowy lub zarządca w prowadzonym postępowaniu restrukturyzacyjnym sporządza tzw. spis wierzytelności, który obejmuje wierzytelności powstałe przed dniem otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego (zob. art. 76 i następne ustawy - Prawo restrukturyzacyjne). A zatem, jeśli postępowanie restrukturyzacyjne zostało otwarte przykładowo 1 czerwca 2020 r., to zasadniczo w spisie będą umieszczone wszystkie wierzytelności, które powstały przed tą datą. W postępowaniu restrukturyzacyjnym wierzyciele nie zgłaszają swoich wierzytelności. To oznacza, iż wierzytelności są ustalane wyłącznie w drodze weryfikacji ksiąg finansowych i dokumentacji posiadanej przez dłużnika. Na podstawie takiego badania nadzorca sądowy albo zarządca sporządza spis wierzytelności, który składany jest na ręce sędziego-komisarza. O dacie złożenia spisu obwieszcza się w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (dalej jako: MSiG), a wierzyciele nie są informowani indywidualnie o tej okoliczności. Powinni oni zatem wykazać się czujnością i na bieżąco śledzić treść MSiG, gdyż od pojawienia się takiego obwieszczenia zależy możliwość zaskarżenia spisu. Ze spisem wierzytelności można też zapoznać się w sądzie, przeglądając akta postępowania restrukturyzacyjnego. Są to tak zwane wierzytelności układowe, których po otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego dłużnik regulować nie może. Suma tych wierzytelności będzie podlegała restrukturyzacji na warunkach przyszłego układu. Korzyści z umieszczenia wierzytelności wierzyciela w spisie przedstawiamy w tabeli.