Dlaczego skonsolidowane sprawozdanie finansowe jest potrzebne

Transakcje te z indywidualnej perspektywy danej jednostki nie zawsze mogą mieć uzasadnienie i być zrozumiałe, ale są jak najbardziej uzasadnione z punktu widzenia korporacji jako całości. Ponieważ podmioty wchodzące w skład grupy kapitałowej nie realizują swojej własnej strategii jako takiej, lecz strategię grupy, w związku z tym ocena skutków realizacji tej strategii jest możliwa wyłącznie na podstawie zebrania danych finansowych poszczególnych jednostek w jednym miejscu i ich skonsolidowania. Na tym tle zrodziła się konieczność sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

Dlaczego skonsolidowane sprawozdanie finansowe jest potrzebne i na czym polega jego specyfika?

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe nie sprowadza się wyłącznie do prostego zagregowania danych finansowych poszczególnych jednostek. Taka agregacja stanowi zaledwie punkt wyjścia do dalszych czynności, mających na celu sporządzenie go. Cała trudność polega bowiem na dokonaniu stosownych korekt konsolidacyjnych, których celem jest wygenerowanie finalnych danych skonsolidowanych. To właśnie prawidłowo wyliczone i wprowadzone do arkusza konsolidacyjnego korekty sprawiają, iż skonsolidowane sprawozdanie finansowe jest pożytecznym źródłem informacji dla czytelników tegoż sprawozdania. Są w nim np. wyeliminowane skutki transakcji wewnątrzgrupowych, niezrealizowane zyski i straty na tych transakcjach, jak również są odzwierciedlone zmiany aktywów netto jednostek podporządkowanych. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe prezentuje zatem obraz danej grupy kapitałowej „oczyszczony” m.in. ze skutków transakcji, które nie zostały zawarte ze stronami trzecimi, czyli transakcji, które nie wystąpiły z punktu widzenia korporacji jako całości. Skonsolidowane sprawozdania wprawdzie nie służą rozliczeniom podatkowym ani rozliczeniom z właścicielami (tę rolę pełnią sprawozdania jednostkowe), tym niemniej odgrywają istotną rolę gospodarczą, ponieważ obejmują urealnione informacje o danej grupie jako organizacji gospodarczej.

Etapy procesu konsolidacyjnego

Zasady konsolidacji sprawozdań finansowych regulują Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości, a konkretnie rozdział 6 — „Skonsolidowane sprawozdania finansowe grupy kapitałowej” oraz Rozporządzenie Ministra Finansów z 25 września 2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych. W skali międzynarodowej kwestie konsolidacji określają stosowne Międzynarodowe Standardy Rachunkowości i Sprawozdawczości Finansowej.