Waga analizy otoczenia konkurencyjnego przedsiębiorstwa
Czy analiza otoczenia jest dla przedsiębiorstwa istotna? Odpowiadanie pytaniem jest co prawda, nieeleganckie, ale w tym przypadku uzasadnione. A czy można podejmować decyzje biznesowe bez zrozumienia ważnych zmian zachodzących w otoczeniu, w którym funkcjonuje firma, a także ignorując posunięcia konkurencji? W takim kontekście odpowiedź na obydwa pytania jest oczywista. Jednak dopiero w ostatnich latach obserwujemy coraz częstsze wdrażanie tej oczywistości w polskich przedsiębiorstwach.
W okresie transformacji w Polsce przedsiębiorstwa konkurowały głównie przez wykorzystanie prostych sposobów na osiągnięcie efektywności. To podejście było podstawowym sposobem wypracowywania wzrostu aż do czasu ostatniego kryzysu gospodarczego. Rosnąca konkurencja i chude lata w biznesie spowodowały jednak, że przedsiębiorstwa szukają coraz nowszych sposobów na zdobycie przewagi konkurencyjnej. Poszukując inspiracji, muszą one wyjść z analizą na zewnątrz przedsiębiorstwa – do jego otoczenia.
W ostatnich latach coraz częściej stosuje się analizy otoczenia konkurencyjnego (ang. Competitive Intelligence). Przedsiębiorcy i firmy dostrzegają korzyści wynikające z analiz, które pozwalają zrozumieć zmiany czy trendy w otoczeniu organizacji, oraz z szans odpowiedniego reagowania na podstawie wyciągniętych wniosków. Wcześniej analiza otoczenia była domeną dużych korporacji, które wykorzystywały techniki takiej analizy głównie przy wspomaganiu zarządzania strategicznego. Z czasem wiedza dotycząca analizy konkurencyjnej rozprzestrzeniała się na inne działy oraz mniejsze firmy (tzw. spillover effect).
Zwiększoną aktywność w obszarze analiz otoczenia i analiz sektorowych widać dziś również w Polsce. Niedawno światowa organizacja skupiająca specjalistów w tej dziedzinie (SCIP – Strategic Competitive Intelligence Professionals) rozpoczęła działalność w naszym kraju. W trakcie spotkań organizowanych przez to stowarzyszenie można było zauważyć wśród firm coraz wyraźniejszą potrzebę zrozumienia metod analizy otoczenia konkurencyjnego oraz sposobów operacjonalizacji wniosków na potrzeby zarządzania przedsiębiorstwem. W ostatnim czasie jedna z głównych uczelni biznesowych w Polsce ogłosiła nabór na pierwsze studia podyplomowe dotyczące strategicznego wywiadu konkurencyjnego, co wskazuje na zidentyfikowaną potrzebę edukacyjną w tym obszarze.
Przed rozpoczęciem jakichkolwiek działań w tej dziedzinie trzeba zrozumieć, czym jest analiza otoczenia konkurencyjnego. Niektórzy mylnie ograniczają ten obszar do analizy konkurencji. Jest to niewątpliwie znacząca część omawianej tu tematyki, ale znacznie ograniczająca przyjmowaną perspektywę. Na potrzeby tego artykułu oraz w przyjętym tu rozumieniu uwzględniono wyjaśnienie propagowane także przez pionierkę analizy konkurencyjnej, Seenę Sharp. Analiza otoczenia konkurencyjnego to „istotna, zorientowana na przyszłość wiedza o otoczeniu firmy, której uzyskanie powoduje konkretne działanie”.
Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści
Pozostałe 82% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.