Redukcja ryzyka wynikającego z błędu człowieka w modelu Jamesa Reasona
Czynnik ludzki jest jednym z najpowszechniejszych i najtrudniejszych do redukcji generatorów błędów powstających w organizacji. Na gruncie praktyki zarządzania opracowanych zostało wiele modeli i koncepcji wskazujących na sposoby postępowania z ryzykiem, również tym wynikającym z winy człowieka. Ciekawą koncepcję dotyczącą tej problematyki przedstawił James Reason. Opracowany przez niego model pokazuje, w jaki sposób kolejne naruszenia procedur i zasad bezpieczeństwa prowadzą do powstawania błędów i towarzyszących im wypadków przy pracy.
Człowiek źródłem błędów
Problem z występowaniem błędów w organizacji może być analizowany na dwóch płaszczyznach: człowieka i systemu. Oba te podejścia mają własne modele i oparte są na innych filozofiach zarządzania ryzykiem w organizacji. Zrozumienie różnic występujących między nimi jest istotne z perspektywy opracowania i zastosowania najlepszych rozwiązań zarządzania ryzykiem w organizacji. Czynnik ludzki należy traktować jako jeden z podstawowych zasobów organizacji. Ma on jednak charakter specyficzny, wyraźnie odróżniający go od innych zasobów produkcyjnych, np. rzeczowych, finansowych czy energetycznych. Wynika to przede wszystkim z tego, że:
- człowiek nie „zużywa się” w toku pracy (tak jak zasoby produkcyjne), a co więcej – jest w stanie zwiększać swój potencjał,
- wartość człowieka w organizacji z biegiem czasu rośnie, a nie maleje, tak jak ma to miejsce w przypadku zasobów rzeczowych,
- człowiek jest nośnikiem innych, cennych dla organizacji zasobów – kreatywności, wiedzy, innowacji, a jednocześnie sam decyduje, jaką część tych zasobów przekaże organizacji,
- człowiek jest w stanie wykorzystać potencjał, jaki tkwi w innych zasobach pozostających do dyspozycji przedsiębiorstwa.
Ta unikalność człowieka jako zasobu organizacyjnego jest również źródłem dodatkowych kategorii ryzyka, które nie występują w przypadku pozostałych zasobów organizacyjnych. W tym miejscu warto wymienić chociażby zagrożenia wynikające z braku motywacji pracowników, popadnięcia w rutynę, nieuwagi i niedokładności podczas wykonywania pracy, przeoczenia, a w skrajnych wypadach również celowego działania na szkodę organizacji.
Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści
Pozostałe 76% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.