Kolejne zmiany dla branży e-commerce (nie tylko) w 2022 roku

Wspomniane zmiany wynikają z konieczności implementowania w polskim porządku prawnym dwóch dyrektyw unijnych – Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/771 z dnia 20 maja 2019 r. w sprawie niektórych aspektów umów sprzedaży towarów, zmieniająca rozporządzenie (UE) 2017/2394 oraz dyrektywę 2009/22/WE i uchylająca dyrektywę 1999/44/WE oraz Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2161 z 27 listopada 2019 r. zmieniająca dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 98/6/WE, 2005/29/WE oraz 2011/83/UE w odniesieniu do lepszego egzekwowania i unowocześnienia unijnych przepisów dotyczących ochrony konsumenta, zwanej w skrócie dyrektywą Omnibus.

W naszym systemie prawnym odzwierciedleniem unijnych regulacji ma zostać ustawa o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw, nad którą prace w dalszym ciągu trwają. Z uwagi na fakt, że prace legislacyjne nie zostały jeszcze zakończone, przedstawione poniżej zmiany mogą różnić się od ostatecznego kształtu przepisów.

Zmiany w zakresie rękojmi

Pierwsza zmiana, o której należy wspomnieć dotyczy umiejscowienia przepisów o rękojmi w stosunku do konsumentów i przedsiębiorców, dla których umowa nie ma charakteru zawodowego (dla ułatwienia nazwijmy tę grupę „przedsiębiorcy-konsumenci”). Dotychczas kwestie rękojmi w tym zakresie uregulowane były w Kodeksie cywilnym. Nowelizacja zakłada modyfikację przepisów o rękojmi i przeniesienie ich do ustawy o ochronie praw konsumenta. Ta zmiana pozornie wydaje się nieistotna, jednakże w kontekście regulaminów sklepów internetowych nie może zostać niezauważona. Wymusza bowiem dokonanie aktualizacji regulaminu i zadbanie o zastosowanie odpowiednich odesłań do właściwych aktów prawnych.

Podstawowa zmiana polega jednak na zastąpieniu dotychczas funkcjonującego pojęcia wady fizycznej rzeczy pojęciem niezgodności towaru z umową. Zgodnie z art. 43b ustawy towar jest zgodny z umową, jeżeli zgodne z umową pozostają w szczególności jego:

1. opis, rodzaj, ilość, jakość, kompletność i funkcjonalność, a w odniesieniu do towarów z elementami cyfrowymi również kompatybilność, interoperacyjność i dostępność aktualizacji;
2. przydatność do szczególnego celu, do którego jest potrzebny konsumentowi, o którym konsument powiadomił przedsiębiorcę najpóźniej w momencie zawarcia umowy i który przedsiębiorca zaakceptował.

Ponadto, aby został uznany za zgodny z umową, towar:

1. nadaje się do celów, do których zazwyczaj używa się towaru tego rodzaju, z uwzględnieniem obowiązujących przepisów prawa, norm technicznych lub dobrych praktyk;

2. występuje w takiej ilości i ma takie cechy, w tym trwałość i bezpieczeństwo, a w odniesieniu do towarów z elementami cyfrowymi również funkcjonalność i kompatybilność, jakie są typowe dla towaru tego rodzaju i których konsument może zasadnie oczekiwać, biorąc pod uwagę charakter towaru oraz publiczne zapewnienie złożone przez przedsiębiorcę, jego poprzedników prawnych lub osoby działające w ich imieniu, w szczególności w reklamie lub na etykiecie, chyba że przedsiębiorca wykaże, że:

a) nie wiedział o danym publicznym zapewnieniu i oceniając rozsądnie nie mógł o nim wiedzieć,

b) przed zawarciem umowy publiczne zapewnienie zostało sprostowane, z zachowaniem warunków i formy, w jakiej publiczne zapewnienie zostało złożone lub w porównywalny sposób,

c) publiczne zapewnienie nie miało wpływu na decyzję konsumenta o zawarciu umowy;

3. jest dostarczany z akcesoriami i instrukcjami, których dostarczenia konsument może rozsądnie oczekiwać;

4.jest takiej samej jakości, jak próbka lub wzór, które przedsiębiorca udostępnił konsumentowi przed zawarciem umowy i odpowiada opisowi takiej próbki lub wzoru.

Nowelizacja zakłada modyfikację dotychczasowych przepisów o rękojmi. Nie ulegną jednak zmianie przysługujące dotychczas konsumentowi i „przedsiębiorcy-konsumentowi” żądania w ramach rękojmi. Zatem w dalszym ciągu mogą oni żądać wymiany lub naprawy towaru, bądź też złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy. Dla skorzystania z uprawnienia do złożenia oświadczenia o obniżeniu ceny albo odstąpienia od umowy ustawa przewiduje jednak dodatkowe ograniczenia. Z obniżenia ceny albo odstąpienia od umowy konsument i „przedsiębiorca-konsument” będą mogli skorzystać wyłącznie wówczas, gdy:

• sprzedawca odmówi doprowadzenia towaru do zgodności z umową;
• sprzedawca nie doprowadził towaru do stanu zgodnego z umową;
• brak zgodności towaru z umową występuje nadal, pomimo że przedsiębiorca próbował doprowadzić towar do zgodności z umową;
• brak zgodności towaru z umową będzie na tyle istotny, że uzasadnia natychmiastowe obniżenie ceny albo odstąpienie od umowy lub
• z oświadczenia sprzedawcy lub okoliczności wyraźnie wynika, że nie doprowadzi on towaru do zgodności z umową w rozsądnym czasie lub bez nadmiernych niedogodności dla konsumenta.