Wycena wartości godziwej aktywów przedsiębiorstwa
W artykule zajmiemy się kwestią szacowania wartości godziwej składników majątku przedsiębiorstwa. Na gruncie rachunkowości definicja wartości godziwej zawarta jest przede wszystkim w ustawie o rachunkowości oraz – poświęconym w całości szacowaniu wartości godziwej – Międzynarodowym Standardzie Sprawozdawczości Finansowej 13. W obu tych źródłach definicje w zasadzie są zbieżne, przy czym MSSF 13 stanowi znaczne rozwinięcie metodologii jej szacowania.
Wycena aktywów przedsiębiorstwa może być dokonywana w sprawozdaniu finansowym z różnych punktów widzenia, takich jak:
- faktycznego kosztu nabycia/wytworzenia składnika przez podmiot,
- oczekiwanej ceny sprzedaży w warunkach nieprzymusowych,
- oczekiwanej ceny sprzedaży w warunkach przymusowych (zwykle likwidacji podmiotu),
- kosztu zastąpienia składnika majątku,
- przewidywanych dochodów uzyskiwanych ze składnika majątku.
Biorąc pod uwagę powyższe punkty widzenia, można wyodrębnić następujące kategorie (standardy) wartości w wycenie składników majątku przedsiębiorstwa (w kolejności wymienionych powyżej aspektów):
- historyczna cena nabycia/koszt wytworzenia,
- wartość godziwa,
- wartość likwidacyjna,
- wartość odtworzenia,
- wartość użytkowa.
Spośród powyższych kategorii (standardów) wartości dwie z nich są w sprawozdawczości finansowej wykorzystywane najczęściej: historyczna cena nabycia/koszt wytworzenia oraz wartość godziwa.
Niniejszy artykuł podejmuje kwestie wyceny i weryfikacji wartości aktywów przedsiębiorstwa według wartości godziwej, która jest wykorzystywana (wyłącznie lub na zasadzie jednej z możliwych opcji) do wyceny bilansowej:
- środków trwałych,
- wartości niematerialnych i prawnych,
- nieruchomości inwestycyjnych,
- aktywów biologicznych,
- aktywów finansowych,
- aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży,
- w przypadku przeprowadzania testów na utratę wartości aktywów,
- w przypadku połączeń jednostek gospodarczych,
- w przypadku konsolidacji sprawozdań finansowych,
- w przypadku zastosowania MSSF po raz pierwszy,
- w przypadku płatności w formie akcji.
Pojęcie, wymogi, zalety i wady ujmowania wartości aktywów według „wartości godziwej”
Zgodnie z ustawą o rachunkowości „(…) za wartość godziwą przyjmuje się kwotę, za jaką dany składnik aktywów mógłby zostać wymieniony, a zobowiązanie uregulowane na warunkach transakcji rynkowej, pomiędzy zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi, niepowiązanymi ze sobą stronami”1.
Z kolei według Międzynarodowego Standardu Sprawozdawczości Finansowej 13 (MSSF 13) „(…) wartość godziwa jest ceną, którą otrzymano by za sprzedaż składnika aktywów lub zapłacono by za przeniesienie zobowiązania w transakcji przeprowadzonej na zwykłych warunkach na głównym (lub najkorzystniejszym) rynku na dzień wyceny w aktualnych warunkach rynkowych (tj. ceną wyjścia) bez względu na to, czy cena ta jest bezpośrednio obserwowalna lub oszacowana przy użyciu innej techniki wyceny”2.
Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.
Zaloguj się
