Planowanie i analiza odchyleń
Analiza odchyleń jest narzędziem wykorzystywanym przez przedsiębiorstwa w poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie: „Które elementy mojego biznesu przynoszą zysk, a które generują straty?”. Wydawać by się mogło, że tego typu pytanie powinno być jednym z najczęściej zadawanych przez wszystkich w ramach codziennych działań operacyjnych.
Dlaczego więc nadal spotyka się wiele polskich firm produkcyjnych, które nie wykorzystują możliwości płynących z analizy odchyleń? Wręcz przeciwnie, w wielu z nich kalkulację odchyleń produkcyjnych traktuje się jako nic niewnoszący, a przy tym czaso- i pracochłonny zabieg księgowy. Być może takie podejście wynika z niskiej świadomości wielu menedżerów, jakie możliwości daje dobrze zaprojektowany system kalkulacji odchyleń. Rolą controllingu jest pokazanie, że dzięki analizie odchyleń można precyzyjnie wskazać, w którym obszarze należy poszukiwać przyczyn niższej rentowności operacyjnej naszej firmy, w tym przede wszystkim przyczyn wyższych kosztów produkcji naszych wyrobów. Czy powód leży po stronie wyższych kosztów materiałów, większego ich zużycia, zwiększonego zapotrzebowania na robociznę, innych niż zaplanowane kosztów robocizny, kosztów związanych z nieplanowanymi przestojami produkcyjnymi czy może z faktu, że któryś z działów pomocniczych poniósł nieplanowanie wysokie koszty, które w efekcie obciążyły wyrób gotowy? Dzięki tej wiedzy firma może świadomie podejmować decyzje – co produkować, z czego i w jaki sposób.
Ile rzeczywiście kosztują nas nasze produkty?
Odchylenie produkcyjne to różnica między faktycznie poniesionymi kosztami produkcji danego wyrobu lub partii wyrobów a oczekiwanymi kosztami jego produkcji. Po pierwsze, musimy być w stanie ustalić rzeczywisty koszt produkcji wyrobu gotowego. Wydaje się to proste, ale wiele firm już na tym etapie napotyka problemy. Przy kalkulacji kosztu wyrobu najczęściej rozróżnia się 3 podstawowe składowe: materiały bezpośrednie, robocizna bezpośrednia, koszty pośrednie zaalokowane do wyrobu. Precyzyjne ustalenie kosztu produktu wymaga odpowiednich narzędzi: systemu rejestracji czasu pracy (w najbardziej zaawansowanej formie mierzącego za pomocą kart elektronicznych ilość czasu poświęconą przez konkretnego pracownika na daną czynność), systemu ewidencji zużytych przy produkcji materiałów, a także systemu kalkulacji rozdzielników kosztowych służących alokacji kosztów pośrednich na wyroby. W zależności od typu produkcji, koszty pośrednie mogą stanowić znaczącą część w finalnym koszcie wyrobu. Skonstruowanie odpowiednich rozdzielników pozwala uniknąć częstych błędów, wynikających z zastosowanych uproszczeń.
Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści
Pozostałe 72% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.
Zaloguj się
