Jaki jest kolejny etap (r)ewolucji informatycznej?

W artykule omawiam kolejne fazy informatyzacji przedsiębiorstw od lat 70. XX w., ukazując jej wpływ na transformację, która nastąpiła w świecie biznesu. Przyjęto, że nowe technologie informacyjne są katalizatorem przemian zachodzących w firmach oraz społeczeństwie.

Mimo że w szerszej perspektywie zmiany są rewolucyjne, to pojawiają się stopniowo, małymi krokami. Jako społeczeństwo zawsze odczuwaliśmy lęk przed nowościami, przed zmianą przyzwyczajeń. Jednak nagle orientujemy się, że już nie wyobrażamy sobie cofnięcia tych innowacji. Nowe technologie stają się dla nas oczywiste i niezbędne. Przykładem są smartfony czy media społecznościowe, które zmieniły sposób nawiązywania i utrzymywania relacji międzyludzkich.

Które z etapów ewolucji informatycznej mamy już za sobą i jak wpłynęła ona na funkcjonowanie współczesnych firm? Jakie wyzwania stoją przed nami obecnie?

Obawy przed wprowadzaniem innowacji

Od niepamiętnych czasów ludzkość odczuwała i nadal odczuwa lęk przed nowościami i zmianą przyzwyczajeń. Mało kto o tym wie, ale pierwsze samochody były traktowane jak powóz bez konia. Aby stopniowo zmniejszać dyskomfort oraz szok dla kierowcy/woźnicy, z przodu montowana była sztuczna głowa konia (Rysunek 1).

Wracając jednak do tematu, warto przypomnieć wybrane innowacje, które zmieniły sposób funkcjonowania przedsiębiorstw. Obecnie trudno sobie wyobrazić, jak działały firmy, gdy nie było komputerów, ale przecież działały. Tyle że wolniej oraz mniej efektywnie. Dokumenty przepisywano na maszynach do pisania i wysyłano zwykłą pocztą. W przypadku literówki czy popełnienia błędu trzeba było przepisać całą stronę. Firmy tworzyły specjalne etaty dla osób, których wyłącznym zadaniem było przepisywanie dokumentów. Znaczącą zmianą było wprowadzenie kserokopiarek i faksów. To znacznie przyspieszyło przepływ informacji i dokumentów. Można było je tanio i szybko kopiować, a dodatkowo przesyłać je do najdalszych zakątków.

O ile kserokopiarki i faksy były dużą zmianą, o tyle wprowadzenie komputerów osobistych było wręcz rewolucją. Chociaż początkowo firmy nie bardzo wiedziały, jak można je wykorzystać biznesowo, to w połączeniu z drukarkami były wykorzystywane jako bardziej zaawansowane maszyny do pisania. Jednak stopniowo zaczęły się pojawiać kolejne aplikacje biurowe, których obecnie używamy na co dzień, na przykład arkusze kalkulacyjne. Wiele firm bardzo ostrożnie podchodziło do wprowadzania takich innowacji. Niepokój był tak duży jak zmiana, przed którą postawiono użytkowników. Dla wielu osób obsługa komputera wydawała się zbyt skomplikowana, a przechowywanie dokumentów w formie elektronicznej zbyt niepewne. Dzisiaj brzmi to jak anegdota.

Kolejnym krokiem w rewolucji informatycznej w firmach było pojawienie się sieci komputerowych. Dzięki nim można było przesyłać informację między komputerami bez użycia dyskietek (przynajmniej wewnątrz firmy, bo Internet był w bardzo wstępnej fazie rozwoju). Zresztą sama nazwa „Internet” oznacza „inter” – między, „net” – sieć. Czyli coś łączącego oddzielne sieci.