Metoda NPV@Risk na przykładzie basenu kąpielowego

Ryzyko jest wywoływane przez zdarzenia, które mogą mieć zarówno pozytywny, jak i negatywny wpływ na projekt – oznacza to zastosowanie neutralnej konwencji analizy ryzyka. Zatem wpływ ryzyka zawsze znajduje wyraz w odchyleniach od planowanych wartości dla inwestycji, bez względu na to, czy jest to wpływ negatywny (przekroczenie budżetu i harmonogramu projektu czy brak realizacji korzyści w fazie eksploatacji, a w rezultacie pogorszenie jego NPV), czy pozytywny (poprawa NPV projektu i skrócenie okresu zwrotu – payback time). Materializacja ryzyka może zatem mieć wpływ na przekroczenie budżetu i harmonogramu projektu inwestycyjnego oraz na brak oczekiwanych korzyści. Negatywne efekty jego wystąpienia wpływają bezpośrednio na osiągnięcie zaplanowanych celów ekonomicznych projektu. Stąd w analizie ryzyka projektów inwestycyjnych autorzy proponują stosować miarę NPV@Risk, w której dokonuje się weryfikacji, czy przyszłe korzyści z eksploatacji uwzględniające wpływ ryzyka przewyższają budżet inwestycji. Właściwe określenie ryzyka dla NPV wymaga ustalenia przewidywanych dochodów i kosztów eksploatacji przedsięwzięcia inwestycyjnego oraz odchyleń od planowanych wartości. Zatem do określenia ryzyka inwestycji potrzebne są warianty scenariuszy badających możliwości ich wystąpienia w poszczególnych etapach życia inwestycji.

Koszt przedsięwzięcia Kryty Basen Kąpielowy został określony na podstawie umów podpisanych z wykonawcami i wynosi 28,3 mln PLN. W koszcie tym zawiera się także zmaterializowane ryzyko. Jednak w analizie NPV@Risk rozpatruje się także wpływ zmaterializowanej szansy w wysokości 1,33 mln PLN, co determinuje koszty inwestycji na poziomie 26,9 mln PLN. Okres analizy obejmuje „rok zerowy”, będący okresem planowania i budowy, zawierający się w ramach czasowych pomiędzy majem 2015 r. a wrześniem 2019 r. (początkowo sierpniem 2019 r.), kiedy to basen ma być oddany do użytku, oraz dwudziestoletni okres eksploatacji obiektu do 2039 r. Inwestor nie wykonał dotychczas żadnych założeń funkcjonowania inwestycji w przyszłości, stąd koszty oraz przychody zostały oszacowane na podstawie danych pozyskanych z krytych pływalni znajdujących się w ościennych miastach oraz skorygowane o zmienne dotyczące specyfiki gminy.

Przyjęto następujące założenia dla funkcjonowania analizowanej pływalni:

• szacowane roczne koszty (bez amortyzacji) zostały określone na poziomie 2,45 mln PLN i powiększone o szacowaną roczną kwotę składki ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej oraz koszty ubezpieczenia obiektu, czyli łącznie 2,54 mln PLN;
• przychody oszacowano na kwotę 2 483 767,43 PLN w pierwszym roku, jednakże znacznie większa liczba ludności zamieszkująca teren oddziaływania basenu pozwala przypuszczać, że przychody będą wyższe, co może dać nawet ok. 2,9 mln PLN (wraz z dotacją gminną do basenu na poziomie 750 000 PLN);
• amortyzacja jest traktowana jako koszt, ale nie wydatek;
• stopa dyskonta została określona na poziomie 7,2% – uwzględnia łącznie unijne wskazówki odnośnie do szacowania stopy dyskonta dla bezpiecznych inwestycji budowlanych oraz przewidywaną przez NBP stopę inflacji.