Funkcje kalkulacji stóp procentowych
W niniejszym artykule podjęty został problem wyznaczania i interpretacji stóp procentowych za pomocą funkcji „EFEKTYWNA”, „NOMINALNA” i – wprowadzonej w wersji Excel 2016 nowej funkcji – „RÓWNOW.STOPA.PROC”. W szczególności uwagę zwrócono na kwestię podejmowania decyzji opartej na stopie nominalnej i efektywnej oraz zaprezentowano równoważną stopę procentową jako szczególny przypadek funkcji IRR pozwalający oszacować – w omówionym w artykule przypadku – stopę RRSO (rzeczywistą roczną stopę oprocentowania).
Funkcja EFEKTYWNA
Funkcja EFEKTYWNA pozwala wyznaczyć efektywną stopę procentową, a więc stopę rzeczywistą, która uwzględnia kapitalizację odsetek w podokresach. Stopa ta determinuje wielkość rzeczywiście uzyskanych lub zapłaconych odsetek. Jej wielkość jest zależna od wysokości stopy nominalnej oraz od częstotliwości kapitalizacji
Na określenie stopy efektywnej pozwala funkcja o następującej postaci: EFEKTYWNA(stopa_nominalna;okresy), gdzie stopa_nominalna określa wysokość stopy nominalnej w danym okresie, natomiast jako okresy należy rozumieć liczbę kapitalizacji w okresie, którego dotyczy podana stopa nominalna.
Znając stopę nominalną oraz częstotliwość kapitalizacji odsetek w pierwszej ofercie przy zastosowaniu tej funkcji można zatem z łatwością obliczyć efektywną stopę oprocentowania, która pozwoli na lepsze określenie opłacalności planowanych przedsięwzięć niż stopa nominalna. Załóżmy sytuację, w której planowane jest otwarcie lokaty bankowej na okres dwóch lat i należy dokonać wyboru między dwiema konkurencyjnymi ofertami rynkowymi. Zgodnie z ofertami oprocentowanie lokat wynosi 4,0% i 3,85%. Kapitalizacja odsetek w pierwszej ofercie następuje jednak w stosunku rocznym, podczas gdy druga z nich zakłada kapitalizację miesięczną. Stopa efektywna pierwszej lokaty jest wobec tego równa jej stopie nominalnej. W drugim przypadku natomiast należy posłużyć się prezentowaną formułą, co zostało przedstawione na Rysunku1.
Efektywne oprocentowanie drugiej lokaty wynosi ok. 3,92%, jest więc nadal mniej korzystne niż pierwsza oferta. Co do zasady, konieczne jest jednak porównywanie stóp efektywnych, gdyż w niektórych sytuacjach może okazać się, że mają one wpływ na podejmowane decyzje. Ma to miejsce w sytuacji, gdy stopa nominalna jest wyższa oraz kapitalizacja jest częstsza.
Funkcja NOMINALNA
Funkcje dostępne w arkuszach kalkulacyjnych pozwalają również na działanie odwrotne do przedstawionego na Rysunku 1, tj. obliczenie stopy nominalnej przy znanej stopie efektywnej oraz kapitalizacji. Działanie takie może okazać się przydatne przykładowo w sytuacji, gdy znana jest wyłącznie stopa efektywna, a planowany okres utrzymywania inwestycji lub kredytowania jest krótszy od okresu kapitalizacji.
Stopę nominalną w arkuszu kalkulacyjnym wyznacza się na podstawie funkcji NOMINALNA, której formuła jest następująca: NOMINALNA(stopa_efektywna;okresy), gdzie stopa_efektywna oznacza efektywną stopę procentową w danym okresie, natomiast okresy oznaczają liczbę okresów kapitalizacji w czasie, którego podana stopa efektywna dotyczy.
Posługując się wcześniejszym przykładem, na poniższym rysunku przedstawiono, w jaki sposób można dokonać wyznaczenia nominalnej stopy oprocentowania przy znanej stopie efektywnej.
Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści
Pozostałe 61% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.
Zaloguj się
