Zarządzanie ryzykiem operacyjnym za pomocą instrumentów pochodnych
W dzisiejszych czasach, aby przetrwać na rynku, oprócz działań mających na celu poprawę konkurencyjności należy zwrócić szczególną uwagę na identyfikację i zabezpieczanie ryzyk związanych zarówno z bieżącą działalnością firmy (operacyjnych), jak i z przyszłą długoterminową (strategicznych). Już nie wystarczy być firmą konkurencyjną, która rozszerza rynek sprzedażowy i dywersyfikuje swoją działalność. Jednym z coraz ważniejszych aspektów działalności staje się zarządzanie ryzykiem – i to głównie tym związanym z bieżącą krótkoterminową działalnością przedsiębiorstwa, czyli z działalnością operacyjną. Takie ryzyko określamy mianem operacyjnego.
Ryzyko operacyjne
Ryzyko operacyjne jest definiowane jako rodzaj ryzyka związanego z realizacją bieżących działań przez jednostkę. Jest pojęciem bardzo szerokim i obejmuje między innymi następujące rodzaje ryzyk:
- systemowe,
- kontroli,
- prawne,
- defraudacji – nadużyć finansowych,
- zdarzeń losowych – katastroficznych,
- złej organizacji.
Ryzykiem operacyjnym jest również ryzyko straty, którą może ponieść przedsiębiorstwo w wyniku stosowania nieprawidłowych procedur wewnętrznych, wadliwych systemów dostarczających błędnych informacji, błędów popełnianych przez pracowników, awarii, wypadków losowych i innych zdarzeń zewnętrznych.
Ważnym działaniem jest proces zarządzania ryzykiem operacyjnym, który składa się z czterech kroków:
Krok 1. Identyfi kacja ryzyka,
Krok 2. Pomiar ryzyka,
Krok 3. Kontrola ryzyka,
Krok 4. Monitoring zarządzania ryzykiem.
Instrumenty pochodne
Instrumenty pochodne to instrumenty finansowe, których wartość zależy od wartości instrumentu bazowego. Instrumentem bazowym może być:
- instrument fi nansowy, np. akcje, obligacje,
- kurs walutowy,
- indeks giełdowy,
- towar, np. miedź, zboże,
- stopa procentowa.
Ich głównym zadaniem jest transfer ryzyka i zabezpieczenie przed jego skutkami lub całkowite wyeliminowanie go.
Najważniejszymi celami stosowania instrumentów pochodnych są:
- zabezpieczenie przed ryzykiem – występuje wtedy, gdy instrument pochodny zmniejsza bądź eliminuje ryzyko,
- spekulacja – występuje, gdy jedyna transakcja podmiotu to transakcja zakupu lub sprzedaży instrumentu pochodnego, bez dokonywania żadnej operacji na instrumencie bazowym,
- arbitraż – ma miejsce wtedy, gdy podmiot dokonuje przynajmniej dwóch transakcji przy użyciu tego instrumentu, których celem jest uzyskanie dochodów bez ponoszenia ryzyka.
Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści
Pozostałe 70% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.