Objaśnienia podatkowe w zakresie cen transferowych - stosowanie metody marży transakcyjnej netto

RADA
Jak wynika z ustawy o CIT, ceny transferowe weryfikuje się, stosując metodę najbardziej odpowiednią w danych okolicznościach, wybraną spośród następujących metod:

• porównywalnej ceny niekontrolowanej,
• ceny odprzedaży,
• koszt plus,
• marży transakcyjnej netto,
• podziału zysku.

Gdy nie jest możliwe zastosowanie tych metod, stosuje się inną metodę, w tym techniki wyceny, najbardziej odpowiednią w danych okolicznościach.

Przy wyborze metody najbardziej odpowiedniej w danych okolicznościach uwzględnia się warunki, jakie zostały ustalone lub narzucone między podmiotami powiązanymi, dostępność informacji niezbędnych do prawidłowego zastosowania metody oraz specyficzne kryteria jej zastosowania.

Zasady użycia metody marży transakcyjnej netto (MMTN)

Zakres stosowania metody

Metoda marży transakcyjnej netto jest jedną z metod weryfikacji cen transferowych. Zgodnie z § 14 ust. 1 rozporządzenia TP 2019 metoda marży transakcyjnej netto polega na określeniu wskaźnika finansowego odzwierciedlającego relację marży zysku netto, jaką uzyskuje badany podmiot w transakcji kontrolowanej, do odpowiedniej bazy.

Wskaźnik finansowy, co do zasady, pozwala ocenić dynamikę zjawisk gospodarczych. W metodzie marży transakcyjnej netto wskaźnik finansowy wyraża rentowność na poziomie transakcji kontrolowanej, obliczoną w oparciu o dane zawarte w sprawozdaniu finansowym lub wynikające z innych źródeł informacji.

Marża zysku netto obliczana jest na podstawie przychodów osiągniętych w transakcji kontrolowanej, pomniejszonych o koszty związane z realizacją tej transakcji. Marżę zysku netto w danej transakcji odnosimy następnie do odpowiedniej bazy, którą mogą stanowić w szczególności przychody, koszty, aktywa albo elementy przychodów, kosztów, aktywów.

Ważne
Istotne jest, aby wybrana baza była spójna i porównywalna.

Przez pojęcie „marża zysku netto” należy rozumieć różne kategorie zysku (w tym narzut). Zysk ten, w stanie prawnym od 1 stycznia 2019 r., może uwzględniać koszty ogólnego zarządu lub je wyłączać.

Zastosowanie metody marży transakcyjnej netto pozwala zweryfikować, czy poziom „marży zysku netto” osiągany przez podmiot w transakcji kontrolowanej został określony na poziomie rynkowym. Co do zasady, należy porównywać rentowność na poziomie transakcji kontrolowanej. W MMTN dopuszczalne jest testowanie wskaźników rentowności obliczonych na całości działalności danego podmiotu, w szczególności gdy:

• prowadzi jednorodną działalność – np. podmiot produkcyjny o prostych funkcjach, aktywach i ryzykach, zajmujący się produkcją na materiale powierzonym;
• prowadzi kilka typów działalności, natomiast jedna z nich stanowi wiodącą działalność, podczas gdy pozostałe (razem i osobno) mają charakter uzupełniający (wspierający) wobec transakcji głównej, nie są istotne wartościowo, np. podmiot produkcyjny o prostych funkcjach, aktywach i ryzykach, zapewniający odbiorcy transport swoich wyrobów.

Zastosowanie porównania na całej działalności nie jest natomiast właściwe, w przypadku gdy podmiot powiązany angażuje się w różnorodne transakcje kontrolowane, które nawet po agregacji nie dają możliwości dokonania prawidłowego porównania z działalnością podmiotu niepowiązanego – np. dla podmiotów prowadzących zarówno działalność produkcyjną, jak i dystrybucyjną oraz usługową, wyłącznie na rzecz podmiotów powiązanych.

W metodzie marży transakcyjnej netto porównania można dokonać z całą działalnością bądź częścią działalności podmiotu niepowiązanego, którą można uznać, na podstawie kryteriów porównywalności określonych w § 3 rozporządzenia TP 2019.

Stosowanie MMTN obejmuje następujące etapy:

• wybór badanego (testowanego) podmiotu (strony transakcji kontrolowanej),
• określenie marży zysku netto,
• określenie bazy,
• wybór wskaźnika rentowności,
• porównanie rentowności.

MMTN stosowana jest w szczególności w transakcjach dotyczących produkcji czy świadczenia usług, powszechnie występujących na rynku. Podstawowym warunkiem zastosowania MMTN jest bowiem dostępność danych o porównywalnych transakcjach, zawieranych przez podmioty niezależne.

Ważne
MMTN nie jest wskazana dla weryfikacji rynkowości transakcji kontrolowanej, jeśli obie strony transakcji angażują w transakcję unikatowe wartości niematerialne i prawne lub wnoszą unikatowy wkład.

Wybór podmiotu

Zastosowanie MMTN poprzedza wybór podmiotu badanego (testowanego) w oparciu o analizę funkcjonalną, obejmującą elementy wskazane w § 3 rozporządzenia TP 2019, zmierzające do ustalenia profili funkcjonalnych stron transakcji kontrolowanej.

Profil funkcjonalny oznacza opisaną w sposób zwięzły rolę podmiotu w transakcji kontrolowanej, wynikającą z przeprowadzonej analizy funkcjonalnej, wskazanej w § 3 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia TP 2019. Na przykład producent o pełnym ryzyku, dystrybutor, producent kontraktowy. Poziom złożoności profilu funkcjonalnego jest kluczowym czynnikiem przy wyborze podmiotu, wobec którego zostanie zastosowana MMTN. Generalną zasadą jest, że stroną testowaną w MMTN powinien być podmiot o profilu prostszym.