Restrukturyzacja jako skuteczna droga poprawy funkcjonowania szpitali
„Nie” dla przekształceń organizacyjno-prawnych i restrukturyzacji najczęściej jest motywowane redukcją stanowisk pracy oraz ograniczeniem dostępu do świadczeń refundowanych przez NFZ. Niekiedy mówi się też o prywatyzacji jednostki i szerzy wizję jedynie płatnego dostępu do usług medycznych. Szczególnie przeciwne modyfikacjom są związki zawodowe, które nie chcą iść na ustępstwa mimo groźby bankructwa. Jednak gdy szpital upadnie, zamiast kilkudziesięciu osób pracę stracą wszyscy. Natomiast kontrakt z NFZ w niezmienionej formie będzie obowiązywał także w przekształconej jednostce.
Najwyższa Izba Kontroli (NIK) w ogólnej ocenie procesu przekształceń szpitali w Polsce stwierdza: „zmiana formy organizacyjno-prawnej szpitali i utworzenie spółek w miejsce samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej nie spowodowała, w kontrolowanych podmiotach, ograniczenia liczby i zakresu wykonywanych świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych”.
W tym samym raporcie w następnym zdaniu NIK wskazuje jednocześnie na znaczący problem: „nie odnotowano również istotnych zmian w sposobie zarządzania tymi jednostkami, ponieważ przekształcone szpitale nie podjęły wystarczających działań w celu zwiększenia efektywności funkcjonowania”. Jak zatem ma się przekształcenie do zmian organizacyjnych? Przyjrzyjmy się najpierw statystykom.
Dane Ministerstwa Zdrowia pokazują, że w 2013 roku w Polsce działało 897 szpitali. Liczbę tę należy uzupełnić o placówki nieuwzględnione w sprawozdaniach MZ–29, czyli o jednostki podległe Ministerstwu Spraw Wewnętrznych oraz Ministerstwu Sprawiedliwości. Łącznie było ich więc 9241. Dane z kwietnia 2014 roku podają liczbę 1078 szpitali2. Liczba łóżek szpitalnych wynosiła 210 926.
Obecnie w Polsce obowiązuje ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, która reguluje system funkcjonowania placówek ochrony zdrowia, zwanych w niej podmiotami leczniczymi. Wymusza ona zmiany formy organizacyjno-prawnej zakładu albo jego likwidacji, jeżeli zostaną spełnione dwie przesłanki (art. 59 ustawy):
- wynik finansowy SPZOZ-u za rok obrotowy powiększony o koszty amortyzacji za poprzedni rok jest ujemny,
- podmiot tworzący nie pokrył ujemnego wyniku finansowego w terminie trzech miesięcy od upływu terminu zatwierdzenia sprawozdania finansowego ZOZ-u.
Dotychczas przekształceniami organizacyjno-prawnymi objęto 174 szpitale, w tym 125 na podstawie ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej i 49 na podstawie ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej.
Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści
Pozostałe 85% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.