Mechanizm dźwigni finansowej
Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się z dokonywaniem ciągłych wyborów, ustalaniem optymalnych rozwiązań umożliwiających rozwój. Jednym z takich dylematów jest wybór źródeł finansowania majątku przedsiębiorstwa. Osoby nim zarządzające mają, co do zasady, do dyspozycji dwa źródła finansowania majątku.
Pierwszym z nich jest kapitał własny, czyli środki zaangażowane przez właścicieli. Drugie źródło to kapitał obcy, czyli różnego rodzaju pożyczki i kredyty, środki zwrotne o określonych terminach i warunkach spłaty. Dźwignia finansowa jest mechanizmem finansowym, który umożliwia zwiększenie rentowności zaangażowanego kapitału własnego przez wykorzystanie kapitałów obcych w strukturze finansowania. Zwiększenie udziału długu zwiększy stopę zwrotu z kapitału własnego pod warunkiem osiągania wyższej rentowności operacyjnej kapitałów (pasywów) od oprocentowania kapitału obcego. Rentowność operacyjna kapitałów wyznaczana jest jako stosunek zysku z działalności operacyjnej do sumy wszystkich kapitałów. Oprocentowanie kapitału obcego stanowi średnia ważona oprocentowania kredytów, pożyczek czy też wyemitowanych obligacji.
Jeżeli więc stopa odsetek płaconych od kapitałów obcych jest niższa od wskaźnika rentowności operacyjnej kapitałów, występuje zjawisko dźwigni finansowej. Mechanizm ten można szczegółowo wyjaśnić na podstawie dwóch wariantów prowadzenia działalności. W przypadku gdy działalność finansowana jest jedynie kapitałem własnym, zysk netto przyjmie wyższą wartość, ponieważ nie występują w tym przypadku koszty odsetkowe. Gdy przedsiębiorstwo wspiera się kapitałem obcym, zysk netto przyjmuje niższą wartość, ale efektywność zaangażowanego kapitału jest większa, bo zaangażowany został kapitał o mniejszej wartości. W przypadku gdy oprocentowanie długu jest wyższe od rentowności kapitałów, występuje negatywne zjawisko maczugi finansowej. W tym przypadku zwiększanie poziomu zadłużenia prowadzi do obniżenia efektywności zaangażowanych kapitałów.
Badanie mechanizmu dźwigni można analizować w dwóch wariantach. Pierwszy to analiza ex-post, gdzie ocenia się na podstawie rzeczywistych danych finansowych, czy wystąpił pozytywny efekt, tj. czy rentowność operacyjna kapitałów jest wyższa od kosztu kapitału obcego. Analiza ex-ante polega na ocenie, czy inwestycja, którą finansować będzie kapitał obcy, przyniesie wyższą dochodowość od kosztu zaciągnięcia pożyczki czy kredytu.
Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.