Jak prowadzić rachunkowość spółek postawionych w stan likwidacji
Niestety, w czasie pandemii coraz więcej spółek znajduje się w sytuacji kryzysowej, w konsekwencji właściciele muszą podjąć decyzję o postawieniu spółki w stan likwidacji. Likwidacji może podlegać działalność gospodarcza prowadzona w różnych formach prawnych. Specyfika rachunkowości (ewidencji rachunkowej) zależy od tego, czy dana jednostka prowadzi księgi rachunkowe, czy prowadzi jakąś inną ewidencję rachunkową.
Spółki handlowe (osobowe i kapitałowe, w tym również w organizacji) oraz spółki cywilne i inne osoby prawne co do zasady mają obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych. Ten obowiązek nie dotyczy osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 2 000 000 euro.
Przepisy dotyczące rachunkowości jednostek w likwidacji
Przepisy ustawy o rachunkowości (uor) dotyczą jednostek kontynuujących działalność gospodarczą. Do rachunkowości przy braku kontynuacji działalności, w tym z powodu likwidacji, odnosi się tylko kilka artykułów.
Tabela 1. Przepisy dotyczące rachunkowości jednostek w likwidacji
1 |
2 |
Przepis ustawy |
Treść przepisu |
1 |
2 |
Art. 12 [Otwarcie i zamknięcie ksiąg] |
1. Księgi rachunkowe otwiera się, (...) 5) na dzień rozpoczęcia likwidacji lub ogłoszenia upadłości - w ciągu 15 dni od dnia zaistnienia tych zdarzeń. 2. Księgi rachunkowe zamyka się, (...) 6) - nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia zaistnienia tych zdarzeń. (...) 4. Ostateczne zamknięcie i otwarcie ksiąg rachunkowych jednostki kontynuującej działalność powinno nastąpić najpóźniej w ciągu 15 dni od dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego za rok obrotowy. 5. Zamknięcie ksiąg rachunkowych polega na nieodwracalnym wyłączeniu możliwości dokonywania zapisów księgowych w zbiorach tworzących zamknięte księgi rachunkowe, z uwzględnieniem art. 13 ust. 2 i 3. |
Art. 29 [Brak kontynuacji działalności - wycena po cenach sprzedaży netto] |
1. Jeżeli założenie kontynuacji działalności, o którym mowa w art. 5 ust. 2, nie jest zasadne, to wycena aktywów jednostki następuje po cenach sprzedaży netto możliwych do uzyskania, nie wyższych od cen ich nabycia albo kosztów wytworzenia, pomniejszonych o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także odpisy z tytułu trwałej utraty wartości. W takim przypadku jednostka jest |
również obowiązana utworzyć rezerwę na przewidywane dodatkowe koszty i straty spowodowane zaniechaniem lub utratą zdolności do kontynuowania działalności. 2. Wycena po cenach sprzedaży netto i utworzenie rezerwy następują w szczególności w przeddzień postawienia jednostki w stan likwidacji lub ogłoszenia upadłości, na koniec roku obrotowego, jeżeli na dzień zatwierdzenia sprawozdania finansowego za dany rok obrotowy jednostka nie będzie kontynuowała działalności, na koniec roku obrotowego przypadającego w czasie trwania postępowania likwidacyjnego lub upadłościowego, a także w przeddzień przekazania, podziału lub sprzedaży jednostki, jeżeli odpowiednia umowa nie przewiduje przyjęcia za podstawę rozliczeń wartości majątku ustalonej przy założeniu, że działalność gospodarcza będzie przez jednostkę kontynuowana. 2a. Różnica powstała w wyniku wyceny oraz utworzenia rezerwy, o których mowa w ust. 1, wpływa na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny. 3. Otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego lub zmiana formy prawnej jednostki nie stanowią przeszkody do uznania, że działalność będzie kontynuowana. |
|
Art. 36 ust. 3 [Połączenie kapitałów własnych] |
(...) 3. Składniki kapitału (funduszu) własnego jednostek postawionych w stan likwidacji lub upadłości należy, na dzień rozpoczęcia likwidacji lub postępowania upadłościowego, połączyć w jeden kapitał (fundusz) podstawowy, zmniejszając go: (...) 2) w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, towarzystwach ubezpieczeń wzajemnych i towarzystwach reasekuracji wzajemnej - o udziały własne; 3) w spółkach akcyjnych - o należne wkłady na poczet kapitału, o ile nie wezwano zainteresowanych do ich wniesienia, oraz o akcje własne. |
Art. 53 ust. 1 i 2a [Zatwierdzanie sprawozdań] |
1. Roczne sprawozdanie finansowe jednostki, z zastrzeżeniem ust. 2b, podlega zatwierdzeniu przez organ zatwierdzający, nie później niż 6 miesięcy od dnia bilansowego. 2a. Przepisy ust. 1 i 1a nie dotyczą jednostek, w stosunku do których ogłoszona została upadłość. |
Art. 64 [Sprawozdania podlegające badaniu i ogłaszaniu] |
1. Badaniu podlegają roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz roczne sprawozdania finansowe - kontynuujących działalność: (...) |
Art. 69 [Dane przekazywane organom rejestrowym] |
1. Kierownik jednostki składa we właściwym rejestrze sądowym roczne sprawozdanie finansowe, sprawozdanie z badania, jeżeli podlegało ono badaniu, odpis uchwały bądź postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokryciu straty, a w przypadku jednostek, o których mowa w art. 49 ust. 1 - także sprawozdanie z działalności - w ciągu 15 dni od dnia zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego. |
Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści
Pozostałe 86% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.