Controlling w bankach
Znaczenie controllingu w bankach wzrosło w ostatniej dekadzie. Sektor bankowy staje się coraz bardziej konkurencyjny ze względu na postępującą konsolidację, wzrost udziału banków zagranicznych oraz firm, które prowadzą działalność parabankową. Klienci mają szeroki wybór z wachlarza usług, jakie oferuje współczesny rynek. Żeby móc sprostać ich wymaganiom, trzeba posiadać w odpowiednim czasie informację zarządczą. Duże znaczenie ma controlling, którego główną funkcją jest jej dostarczanie. Controlling w bankach jest często mylnie kojarzony z kontrolą wewnątrzbankową. W rzeczywistości ma szersze zastosowanie. Jego charakterystyczną cechą jest to, że skupia się na przyszłości, dzięki czemu zapewnia nieustanny rozwój banku.
Podstawowe funkcje controllingu w bankach:
- gromadzenie, uporządkowywanie i analiza danych pochodzących zarówno z wewnętrznych, jak i zewnętrznych źródeł,
- analiza sytuacji finansowej banku,
- planowanie finansowe,
- zarządzanie ryzykiem bankowym,
- ocena efektywności,
- kontrola realizacji założonych planów.
Prawidłowe wykonanie pierwszej funkcji ułatwia realizację następnych. Równie istotnym zadaniem jest analiza sytuacji finansowej banku w stosunku do poprzednich okresów sprawozdawczych, jak i do wyników konkurencji. Analiza umożliwia monitorowanie zmian zachodzących w bankach. Planowanie finansowe polega przede wszystkim na określaniu głównych celów oraz strategii zarządzania. Szczególnym zadaniem będzie zarządzanie ryzykiem bankowym. Bank jest instytucją finansową, szczególnie narażoną na ryzyko, które może być jednak świadomie podejmowane w celu osiągania zysków.
Następną funkcją jest ocena efektywności np. oferowanych produktów, bazy klientów, jak również badanie rentowności poszczególnych placówek. Ostatnia funkcja to kontrola wykonania założonych celów. W przypadku wystąpienia odchyleń, controlling będzie wyjaśniał źródła ich powstania.
Komórki controllingowe w banku wykorzystują szereg wskaźników do realizacji wymienionych powyżej funkcji. Szczególnie przydatne w analizie są właśnie wskaźniki finansowe. Należy je badać w trzech podstawowych aspektach:
- wartości wskaźnika, a jego wartości planowanej bądź granicznej,
- zmiany wielkości wskaźnika w czasie (badanie trendu),
- wartości wskaźnika osiąganej przez podmioty o podobnym charakterze i rozmiarach działalności.
Analiza wskaźnikowa daje nam efektywniejsze wyniki, jeżeli dane przyjęte do oceny są pozbawione błędów. Ważna jest również właściwa interpretacja otrzymanych wyników.
Wybór wskaźników zależy od stopnia szczegółowości informacji, jaką posiada komórka controllingu. Najczęściej do analizy wykorzystuje się wskaźniki:
- rentowności (efektywności),
- marży,
- obciążenia wyniku,
- płynności i wypłacalności,
- jakości aktywów.
Wskaźnik rentowności należy do jednych z najistotniejszych grup wskaźników finansowych. W liczniku wskaźnika najczęściej możemy spotkać takie pozycje, jak zysk brutto/netto, wynik z działalności operacyjnej/bankowej. W mianowniku natomiast: przychody, kapitał czy aktywa banku. Należy wybrać odpowiednie dane do analizy, w zależności od tego, jakie badanie chcemy przeprowadzić. W ten sposób możemy stworzyć kilka popularnych miar wykorzystywanych nie tylko przez banki, ale także przez przedsiębiorstwa.
Wskaźnik ROS – rentowność sprzedaży – jest to relacja zysku brutto/
/netto do przychodów operacyjnych (z tytułu odsetek, prowizji, udziałów oraz papierów wartościowych).Wskaźnik ROA – rentowność aktywów – jest to relacja wyniku finansowego netto (zysku) do średniego stanu aktywów.
Wskaźnik ROE – rentowność kapitałów – jest to relacja zysku po opodatkowaniu do wielkości kapitałów własnych.
Dodatkowo do wskaźników rentowności typowych dla banków będziemy zaliczali:
- wskaźnik dochodów netto z odsetek do stanu aktywów,
- wskaźnik dochodów pozaodsetkowych do średniego stanu aktywów,
- wskaźnik rentowności banku, liczony jako relacja zysku netto do kosztów działalności.
Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści
Pozostałe 66% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.
Zaloguj się
