EVA jako najpopularniejszy miernik kreowania wartości

Wskaźnik EVA (ang. Economic Value Added) jest miernikiem opracowanym przez firmę Stern Stewart & Co. z Nowego Jorku, określającym wynik spółki z uwzględnieniem kosztu zaangażowanych kapitałów.

W dobie dzisiejszego controllingu EVA jest systemem zarządzania integrującym trzy obszary:

( A ) wycenę

( B ) pomiar okresowych wyników oraz

( C ) program motywacyjny.

Jest to również system orientujący powyższe obszary za pomocą jednolitych narzędzi na długookresową maksymalizację bogactwa akcjonariuszy.

Zarys ekonomiczny

Controlling EVA wnosi do spółki element mocno związany z przyszłością firmy. Przede wszystkim pozwala na precyzyjną identyfikację miejsc, w których budowana jest wartość firmy. Stanowi to podstawowy wyznacznik na przyszłość, pokazujący, gdzie warto inwestować, a gdzie inwestycje ograniczać. Drugą zaletą jest orientacja całej spółki na zwiększanie jej wartości, co ma niebagatelne znaczenie dla długoterminowej płynności finansowej przedsiębiorstwa.

Wskaźnik EVA jest miernikiem wyników działalności przedsiębiorstwa różniącym się od większości innych tym, że potrąca z zysku koszty całego kapitału zainwestowanego przez firmę. Stanowi szkielet kompleksowego zarządzania finansami i stymulującego systemu wynagrodzeń, który może ukierunkować każdą decyzję podejmowaną w firmie, poczynając od gabinetu zarządu, a kończąc na hali produkcyjnej: może przekształcić kulturę przedsiębiorstwa, polepszyć życie zawodowe wszystkich członków organizacji, pozwalając im odnieść większy sukces i pomóc pracownikom w pomnożeniu bogactwa akcjonariuszy, klientów oraz ich samych.

EVA pozwala menedżerom inaczej spojrzeć na przedsiębiorstwo, dzięki czemu mogą wyraźniej dostrzegać ekonomiczne podstawy biznesu i podejmować lepsze decyzje, osobiście traktować sukces i niepowodzenia firmy – tak jak właściciel myśleć i postępować. System EVA umożliwia menedżerom podejmowanie właściwych decyzji dzięki temu, że dostarcza lepszych informacji o firmie. Zmienia zachowania w całej organizacji, a zmiana ta zależy przede wszystkim od użycia EVA jako podstawy motywacyjnego systemu wynagrodzeń.

EVA jest miernikiem tych prawdziwych zysków. Z matematycznego punktu widzenia równa się różnicy pomiędzy zyskiem operacyjnym po opodatkowaniu i odpowiednim kosztem kapitału zarówno obcego, jak i własnego. To, co pozostaje, to wyrażona kwota, o którą zyski w danym okresie są wyższe lub o którą są niższe od kosztu całego kapitału, zainwestowanego dla ich osiągnięcia. Wielkość tę ekonomiści określają mianem dochodu rezydualnego, jest to reszta pozostała po pokryciu wszystkich kosztów. Ekonomiści nazywają ją również zyskiem ekonomicznym lub ekonomiczną rentą. W rzeczywistości obliczanie tego miernika jest nieco bardziej skomplikowane. Wymaga przede wszystkim kilku decyzji dotyczących tego, jak właściwie zmierzyć zyski operacyjne, kapitał i jak określić jego koszt.