Błędy w sprawozdaniu finansowym po zakończeniu audytu

Ważnym jest, aby pamiętać, że istoty samego badania nie można traktować w kategorii poszukiwania osób, które popełniły ewentualne nieprawidłowości lub błędy. Badanie sprawozdań finansowych przede wszystkim daje wiele możliwości, takich jak poprawa jakości sporządzonego sprawozdania finansowego czy też samego funkcjonowania organizacji. Poza procesem weryfikacji danych finansowych, które wynikają z przedstawionego do badania sprawozdania finansowego, biegły rewident poznaje również procesy, oceniając przy tym wszelkie wdrożone przez jednostkę systemy kontroli wewnętrznej. Przed wydaniem ostatecznej opinii z badania, biegły rewident rekomenduje dokonanie koniecznych korekt, aby sprawozdanie finansowe finalnie nie przedstawiało żadnych nieprawidłowości. Natomiast co w przypadku, gdy te nieprawidłowości się pojawią?

Cel badania sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta

Nadrzędnym celem badania jest przede wszystkim upewnienie się, że przedstawione przez jednostkę dane są prawidłowe i nie zidentyfikowano w nich żadnych nadużyć podczas przeprowadzanego badania. Audyt ma na celu przedstawienie niezależnej opinii z badania na temat osiągniętych przez jednostkę wyników finansowych oraz jej sytuacji majątkowej, uwzględniając zarówno potwierdzenie, że przedstawione do badania sprawozdanie finansowe przedstawia w sposób jasny i rzetelny wszystkie pozostałe istotne informacje do oceny sytuacji jednostki. Poza zapewnieniem odbiorcy sprawozdań finansowych o tym, że przedstawiona informacja finansowa jest wolna od zniekształceń i błędów, to upewnia również o tym, że sprawozdanie zostało przygotowane poprawnie we wszystkich istotnych aspektach, w zgodności z regulacjami sprawozdawczości finansowej oraz przedstawia rzeczywistą sytuację finansową jednostki.

Audyt również stanowi niezależną i obiektywną kontrolę sposobu, w jaki przygotowane jest sprawozdanie finansowe i formy, w jakiej prezentowana jest informacja w tych sprawozdaniach. Wiodącym celem audytu jest zwiększenie zaufania przez odbiorców sprawozdań finansowych, które są przygotowywane do wiadomości publicznej. Najczęściej odbiorcami, którzy są zainteresowani kondycją finansową danej jednostki są akcjonariusze, inwestorzy, nadzór właścicielski, kontrahenci czy banki. Nikt z nas zatem nie powinien mieć wątpliwości co do tego, że audyt odgrywa również bardzo ważną rolę w zakresie kontroli, bowiem można założyć, iż wielce prawdopodobne jest to, gdy sprawozdanie finansowe, które jest badane przez audytora okazuje się istotnie zniekształcone oraz nierzetelne, wówczas jest to zwykle jedynie wierzchołkiem „góry lodowej” i w rzeczywistości ukrywać może wiele innych błędów lub oszustw, które popełniane są zarówno przez pracowników, jak i kierowników danej jednostki.

Należy jednak pamiętać, iż wykrywanie defraudacji nie jest głównym celem podczas badania sprawozdania finansowego. Nadzór właścicielski powinien mieć na uwadze fakt, iż przeprowadzane podczas badania procedury nie dają żadnych pewności, że wszystkie oszustwa zostaną zidentyfikowane i kompletnie zweryfikowane. Nawet w krajowych standardach badania określono, że ryzyko związane z istotnym zniekształceniem sprawozdania finansowego z powodu defraudacji czy w wyniku błędu występuje w trakcie badania i nie jest możliwym wyeliminowanie go całkowicie, niemniej jednak na pewno w znacznym stopniu zredukuje ryzyko jego wystąpienia.

Zatem można stwierdzić, że badanie sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta stanowi zarówno działanie kontrolne, jak i zapobiegawcze, bowiem wyniki przeprowadzonego audytu, a głównie profesjonalne doradztwo i opinie wydane przez biegłego rewidenta – będą mogły przyczynić się także do zapobiegania wystąpienia podobnych sytuacji w przyszłości.