Przejęcia jako sposób na wzrost wartości przedsiębiorstwa w czasach kryzysu (cz. 1)
Przejęcie przedsiębiorstwa stanowi transakcję, w wyniku której następuje przeniesienie własności biznesu z jednego podmiotu na rzecz innego, czego istotną konsekwencją jest objęcie kontroli nad działalnością przedsiębiorstwa przejmowanego przez inwestora (podmiot przejmujący). Przejęcie przedsiębiorstwa dokonuje się najczęściej poprzez nabycie istniejących lub objęcie przez podmiot przejmujący akcji/ udziałów, przeniesienie ogółu praw i obowiązków przez wspólników spółki osobowej (transakcje na prawach udziałowych) czy też zakup całego przedsiębiorstwa przejmowanego, ewentualnie jego zorganizowanej części (transakcja na aktywach)1.
Przedsiębiorstwa przejmujące mogą przez przejęcia realizować różne cele, np.:
- zwiększać udział w rynku,
- wchodzić na nowe rynki zbytu,
- uzyskiwać korzyści skali (zarówno po stronie zakupowej, jak i sprzedażowej),
- eliminować konkurencję,
- dywersyfikować ryzyka działalności,
- zwiększać bazy klientów,
- pozyskiwać rzadkie zasoby firmy przejmowanej (know-how, marki, patenty etc.).
Jednakże, bez względu na wyżej wskazane cele, przejęcie innego podmiotu jest ekonomicznie uzasadnione jedynie wówczas, kiedy prowadzi w określonej perspektywie do wzrostu wartości rynkowej podmiotu przejmującego. Aby taka sytuacja nastąpiła, skapitalizowana wartość przyszłych korzyści wynikających z przejęcia dla podmiotu przejmującego musi być wyższa aniżeli wartość kosztów nabycia przedsiębiorstwa przejmowanego.
Z kolei sprzedaż przedsiębiorstwa może być motywowana przez:
- osiągnięcie zaplanowanych celów inwestycji w przedsiębiorstwo (częsty motyw sprzedaży realizowany przez fundusze venture capital),
- obronę przed wrogim przejęciem,
- uzyskanie korzystnej oferty zakupu,
- reorganizację spółek w grupie kapitałowej,
- chęć wycofania się z biznesu przez właścicieli przedsiębiorstwa,
- osiągane straty finansowe na podstawowej działalności,
- utratę płynności finansowej lub bliskie ryzyko jej zaistnienia.
W czasach kryzysu na sile przybierają w szczególności dwa ostatnie motywy sprzedaży, tj. osiągane straty finansowe i/lub ryzyko utraty płynności finansowej, choć aspekt chęci wycofania się z biznesu w przypadku działania w mało sprzyjających warunkach również może zyskiwać na znaczeniu. Z kolei ziszczenie się tych przesłanek może oznaczać pojawienie się „okazji do zakupów” czy wręcz „okazji rynkowych” dla podmiotów dysponujących rezerwami kapitałowymi. Przedsiębiorstwa przejmujące mogą tym samym realizować strategię rozwoju, jednocześnie skokowo, zwiększając wartość swojego biznesu.
Warto w tym miejscu nadmienić, że tzw. rozwój przez akwizycję innych przedsiębiorstw stanowi rozwiązanie alternatywne dla rozwoju organicznego (poprzez inwestycje w poszczególne składniki majątku: maszyny, urządzenia, nieruchomości) i ma zarówno zalety, jak i wady. Podstawową zaletą wzrostu przez akwizycję jest szybkość osiągania celów. Akwizycja zapewnia bowiem, poprzez przejęcie zwykle zorganizowanego przedsiębiorstwa z bazą klientów, znacznie szybszy wzrost sprzedaży, niż mogłaby go osiągnąć firma, realizując proces budowy i wyposażenia oddziału produkcyjnego / dystrybucyjnego wraz z pozyskaniem pracowników i klientów (czyli poprzez wzrost organiczny).
Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści
Pozostałe 81% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.
Zaloguj się
