Koszty jakości

Funkcjonowanie tego systemu wiąże się z kosztami jego utrzymania, tzw. kosztami jakości. Ich identyfikacja, obserwacja i analiza są istotne, ponieważ dzięki nim można doprowadzić do poprawy efektywności funkcjonowania firmy. W celu kontrolowania i określenia kosztów zapewnienia jakości w firmie wprowadza się rachunek kosztów jakości, który dla każdego przedsiębiorstwa jest indywidualny i dostosowany do jego specyfiki. Głównymi zadaniami rachunku kosztów jakości są identyfikacja, pomiar, kontrola, analiza i prezentacja kosztów poniesionych na zapewnienie jakości w organizacji. Dzięki temu rachunkowi można zidentyfikować komórki w organizacji czy też procesy, które generują najwyższe koszty jakości i te, które mają największy wpływ na zapewnienie jakości wyrobów.

Klasyfikacja kosztów jakości

Istnieje wiele metod klasyfikacji, według których można prowadzić rachunek kosztów jakości. Jedną z nich jest podział na cztery grupy (Rys. 1.):

1. Koszty zapobiegania – ponoszone jako nakłady na zapobieganie ewentualnym wadom produktów. Najbardziej popularnymi kosztami zapobiegania są szkolenia, testowanie, a także zapewnienie surowców i materiałów o wymaganej jakości.
2. Koszty oceny – koszty ponoszone na określenie uzyskanej jakości wyrobów i porównanie jej z wymaganą. Jednym z głównych kosztów oceny jest koszt audytów dostawców czy też kontrola jakości wyrobów na etapie produkcji.
3. Koszty błędów wewnętrznych – koszty błędów i wad wykrytych wewnątrz firmy przed dostarczeniem wyrobu do klienta. Przykładem są koszty napraw wad produktów oraz koszty utylizacji.
4. Koszty błędów zewnętrznych – koszty błędów i wad wykrytych na zewnątrz firmy, po dostarczeniu produktów do klienta. Przykładem mogą być koszty reklamacji.