Zasady rachunkowości w grupie kapitałowej
Grupy kapitałowe sporządzają skonsolidowane sprawozdania finansowe raz do roku lub częściej (spółki notowane raz na kwartał), według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej lub zgodnie z zasadami rachunkowości, wynikającymi z polskiej ustawy o rachunkowości (u.o.r.). W każdym przypadku istotna jest kwestia stosowanych zasad.
Należy podkreślić, że nie chodzi o zasady jako takie, lecz o ich spójność w ramach danej grupy kapitałowej. Skoro sprawozdaniem skonsolidowanym jest sprawozdanie przygotowane w taki sposób, jakby dotyczyło jednej organizacji, to siłą rzeczy nie może ona w obrębie samej siebie stosować zróżnicowanych zasad rachunkowości dla tych samych rodzajów operacji. Wydaje się to relatywnie proste, w praktyce może jednak powodować trudności, które wynikają przykładowo z następujących przyczyn:
- prawidłowość raportowania i eliminowania transakcji w ramach grupy kapitałowej,
- jednostka podporządkowana stosuje dla celów statutowych zasady rachunkowości wg u.o.r., zaś jednostka dominująca zasady wynikające z MSSF – jednostka podporządkowana musi pozaksięgowo przekształcić swoje dane do zasad rachunkowości jednostki dominującej, jeśli nie chce bezpośrednio zmieniać swoich zasad rachunkowości stosowanych dla celów statutowych,
- jednostka podporządkowana „weszła” w skład danej grupy kapitałowej w ciągu roku, a wcześniej stosowała zasady rachunkowości (polskie lub MSSF) innej
- jednostki dominującej. Jednostka podporządkowana może pozaksięgowo przekształcić swoje dane do zasad rachunkowości nowej jednostki dominującej lub też zmienić swoje zasady statutowe, aby w przyszłości było jej łatwiej, aczkolwiek wszelkie zmiany zasad rachunkowości stosowanych dla celów statutowych wymagają przekształcenia danych za okresy ubiegłe, tzw. danych porównawczych,
- jednostka podporządkowana stosuje inny rok obrotowy niż dominująca, w związku z tym dane jednostki podporządkowanej trzeba przygotować za taki sam okres roku obrotowego, jaki stosuje jednostka dominująca. Technicznie jest to skomplikowane, bo w praktyce w ciągu roku obrotowego jednostka podporządkowana musi sporządzać sprawozdanie za fragment poprzedniego roku obrotowego i fragment roku bieżącego, żeby „uchwycić” okres roku obrotowego jednostki dominującej,
- jednostka podporządkowana jest małą spółką i przykładowo nie ma obowiązku sporządzania rachunku przepływów pieniężnych, zestawienia zmian w kapitale własnym, tworzenia odroczonego podatku dochodowego. Problem polega na tym, że dla potrzeb konsolidacji muszą jednak spełnić te wymogi, aby jednostka dominująca mogła sporządzić skonsolidowane sprawozdanie finansowe, w tym skonsolidowany rachunek przepływów pieniężnych itp. W związku z tym jednostka podporządkowana musi przygotować dodatkowe elementy sprawozdania finansowego, a także pozaksięgowo utworzyć odroczony podatek dochodowy.
Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści
Pozostałe 74% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.