Zdolność produkcyjna

Określa się ją co najmniej w trzech kategoriach, tj.: zdolność nominalna, oczekiwana zdolność produkcyjna, uzyskana zdolność produkcyjna. Zdolność nominalna to zdolność do produkcji określonej ilości produktu, którą zakłada producent urządzeń, linii technologicznych przy określonych warunkach surowcowych i określonym produkcie finalnym oraz przy wykorzystaniu 100% czasu pracy. Oczekiwana zdolność produkcyjna to zdolność wyprodukowania określonej ilości produktu przy założeniu rzeczywistego czasu pracy (gdzie rzeczywisty czas pracy, tj. czas kalendarzowy pomniejszony o konieczne postoje na przeglądy, remonty generalne itp., nie planuje się postojów awaryjnych). Uzyskana zdolność produkcyjna to ilość produkcji, która została wyprodukowana przy uzyskanej rzeczywiście wydajności i faktycznie wykorzystanym czasie pracy. Rzeczywistą i teoretyczną zdolność produkcyjną w poszczególnych miesiącach można wyliczyć ze wzorów:

gdzie:
ZP_rz – rzeczywista zdolność produkcyjna,
ZP – oszacowana zdolność produkcyjna w ujęciu rocznym,
ZP_t – teoretyczna zdolność produkcyjna,
K_cz.p. – zakładany współczynnik wykorzystania kalendarzowego czasu pracy. W cementowniach przyjmuje się 300 dni : 300/360 = 0,83.

Rzeczywisty współczynnik wykorzystania czasu kalendarzowego można obliczyć za pomocą wzoru:

gdzie:
c – wielkość produkcji cementu.