Analiza progu rentowności – narzędzie wsparcia w zarządzaniu finansami
Próg rentowności to pojęcie związane z efektem skali, a oznacza taki punkt w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa, po którego przekroczeniu podmiot uzyskuje korzyści ekonomiczne w postaci zysku. Aby skutecznie wykorzystać to narzędzie w zarządzaniu finansami, należy zrozumieć istotę pojęcia efektu skali, a nie jest to takie oczywiste.
Próg rentowności jest narzędziem z zakresu analizy finansowej i rachunkowości zarządczej, które zaliczane jest do metod oceny projektów gospodarczych. Do grupy tej zalicza się m.in. metody badania rentowności, metody oceny zwrotu nakładów czy finansowe symulacje as is to be. Technicznie rzecz ujmując, próg rentowności to punkt graniczny, w którym przedsiębiorstwo nie uzyskuje zysków, ale również nie generuje strat. Oznacza to, że w punkcie tym przychody zrównane są z kosztami. Z matematycznego punktu widzenia próg rentowności (zwany też często break event point – BEP) to nic innego jak rozwiązanie dwóch równań, z których jedno opisuje przychody, a drugie koszty w podziale na koszty stałe i zmienne.
Według E. Nowaka próg rentowności „jest to taka wielkość produkcji (sprzedaży), przy której przychód ze sprzedaży produktu jest równy całkowitym kosztom własnym sprzedanych produktów”. Dla progu rentowności wynik finansowy na sprzedaży produktów jest równy zero. Analizę progu rentowności przeprowadza się przy odpowiednich założeniach. W standardowym ujęciu podstawowe założenia tej analizy są następujące1:
- analiza ma charakter krótkookresowy – nie zaleca się stosowania BEP jako narzędzia do oceny długookresowych projektów, ponieważ w analizie progu rentowności nie uwzględnia się problemu dynamizmu zmian wartości pieniądza w czasie; brak uwzględnienia dyskonta w analizie powoduje, że ocena długookresowych projektów gospodarczych może przynosić błędne wnioski;
- analiza dotyczy przedziału zmienności produkcji odpowiadającego normalnej zdolności produkcyjnej; w przypadku zmian technologicznych, które np. zwiększają maksymalny wolumen produkcji, należy w odpowiedni sposób przemodelować podejście do kosztów, tak aby fakt restrukturyzacji np. parku maszynowego znalazł odzwierciedlenie po stronie kosztowej analizy;
- czynniki nieuwzględnione w analizie są traktowane jako stałe;
- wielkość produkcji jest równa wielkości sprzedaży – to założenie jest szczególnie ważne – próg rentowności to narzędzie z zakresu analizy finansowej i rachunkowości zarządczej, zatem nie obejmuje swym zakresem problematyki marketingu procesu sprzedaży;
- przychód ze sprzedaży jest proporcjonalny do ilości sprzedaży (tzn. ceny sprzedaży są stałe);
- w wariancie podstawowym BEP – koszty całkowite są liniowo zależne od wielkości produkcji.
Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści
Pozostałe 75% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.