Analiza opłacalności projektów inwestycyjnych
Najprostszymi i najpowszechniej spotykanymi inwestycjami są projekty odtworzeniowe, mające na celu utrzymanie mocy produkcyjnych przedsiębiorstwa. Zakres analiz w ich przypadku często bywa ograniczony. Przyjmowane jest bowiem założenie, że większość koniecznych analiz została przeprowadzona na etapie planowania pierwotnego projektu inwestycyjnego. Ponadto, w przypadku odtworzeniowych projektów inwestycyjnych podmiot może posiłkować się dotychczasowym doświadczeniem, co nie jest możliwe w przypadku projektów w nieznanych dotychczas dla przedsiębiorstwa obszarach. Najbardziej istotną decyzją, która musi być podjęta w odniesieniu do projektów odtworzeniowych, to decyzja co do racjonalności podtrzymania działalności w obecnej formie oraz decyzja co do ewentualnego wprowadzenia jakichkolwiek zmian lub udoskonaleń w procesie.
Wśród innych grup projektów można wyróżnić chociażby projekty związane z utrzymaniem działalności przedsiębiorstwa, przy jednoczesnym wprowadzaniu udoskonaleń do procesów (na przykład w celu redukcji kosztów lub poprawy efektywności), projekty związane z ekspansją przedsiębiorstwa, wprowadzeniem nowego produktu, wyjściem z obecnymi produktami na nowe rynki. Realizacja projektu z każdej z wymienionych powyżej grup powinna być poprzedzona przeprowadzeniem szczegółowych analiz dotyczących ich opłacalności.
Jeden z najistotniejszych kroków w ramach przygotowania do realizacji projektu inwestycyjnego powinna stanowić weryfikacja ekonomicznej zasadności jego przeprowadzenia. Tego rodzaju analizę przedsiębiorstwo powinno wykonać możliwie wcześnie, co może pozwolić na uniknięcie ponoszenia niepotrzebnych kosztów związanych z pracami przygotowawczymi.
Celem analizy ekonomicznej projektu jest określenie przede wszystkim, jakiej wysokości przepływy pieniężne przedsiębiorstwo jest w stanie wygenerować w wyniku jego realizacji oraz w jakim okresie inwestycja pozwoli na osiągnięcie zwrotu zaangażowanych środków.
Analiza ekonomiczna pozwala nie tylko na określenie opłacalności projektu inwestycyjnego, ale również zapewnia niezbędne narzędzia do wyboru najbardziej korzystnego projektu lub scenariusza spośród analizowanych, ustalenia optymalnego czasu jego rozpoczęcia i okresu realizacji lub w skrajnym przypadku nawet odrzucenia projektu.
Metody analizy opłacalności projektów inwestycyjnych
Tradycyjnie, zgodnie z literaturą przedmiotu, metody analizy opłacalności projektów inwestycyjnych dzielone są na tzw. metody statyczne i metody dynamiczne.
Metody statyczne są zdecydowanie mniej skomplikowane i analizują wartość projektu w odniesieniu do wybranego momentu lub okresu. Wśród najbardziej popularnych metod statycznych wyróżnić można m.in.
- metodę prostej stopy zwrotu,
- metodę okresu zwrotu lub
- metodę progu rentowności projektu.
Metody te charakteryzują się niskim poziomem precyzji i nie uwzględniają kluczowych kwestii, takich jak wartość pieniądza w czasie, w związku z czym ich zastosowanie zazwyczaj ograniczone jest do wstępnej selekcji projektów, które następnie zostaną poddane bardziej szczegółowej analizie. Ich zaletą jest jednak stosunkowa łatwość przeprowadzania niezbędnych obliczeń.
Metody dynamiczne są najbardziej precyzyjnymi z metod stosowanych do analizy opłacalności projektów inwestycyjnych. W odróżnieniu od metod statycznych, metody dynamiczne analizują przepływy pieniężne w całym okresie trwania projektu oraz uwzględniają koncepcję wartości pieniądza w czasie. Koncepcja wartości pieniądza w czasie mówi o tym, że jednostka pieniężna otrzymana dziś ma większą wartość od tej samej jednostki pieniężnej otrzymanej w przyszłości.
Do najbardziej popularnych metod analizy opłacalności projektów inwestycyjnych należą metoda wartości bieżącej netto (ang. net present value, NPV) oraz metoda wewnętrznej stopy zwrotu (ang. internal rate of return, IRR).
Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści
Pozostałe 65% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.