Centra odpowiedzialności w firmie
W celu sprawnego zarządzania przedsiębiorstwem można w nim wyodrębnić tzw. centra odpowiedzialności. Ich rodzaj uzależniony jest od tego, która część firmowego rachunku wyników ma stanowić przedmiot kontroli.
Wyróżnia się ośrodki odpowiedzialne za: przychody, koszty, wyniki oraz inwestycje. Liczba tworzonych ośrodków odpowiedzialności w firmie zależy natomiast od (Świerk 2004, s.291):
- przedmiotu i zakresu działalności jednostki,
- formy organizacyjno-prawnej przedsiębiorstwa,
- struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa,
- złożoności procesów gospodarczych,
- charakteru realizowanych zadań produkcyjnych,
- zróżnicowania rynków zbytu,
- możliwości określenia zakresu uprawnień i odpowiedzialności.
Centra odpowiedzialności za przychody
Centrami odpowiedzialności za przychody są zazwyczaj działy sprzedaży i marketingu, które za pośrednictwem ceny, struktury asortymentowej oferowanych dóbr, ich jakości i ilości determinują poziom generowanych przychodów i ponoszonych kosztów sprzedaży, obejmujących m.in. koszty promocji i reklamy (Sierpińska, Niedbała 2003, s. 94). W praktyce ośrodki przychodowe wyodrębniane są w podmiotach, których celem jest – obok maksymalizacji przychodów, czy utrzymania obrotów na dotychczasowym poziomie – także wzrost udziału w rynku. Za podstawę wyodrębnienia tego typu ośrodka przyjmuje się branżę, region geograficzny, segment rynku, produkt lub grupę klientów (Nesterak 2003, s. 158). Do oceny funkcjonowania ośrodka przychodowego służą marże pokrycia, uwzględniające przychody ze sprzedaży wyrobów, koszty zmienne ich wytworzenia oraz rzeczywiste koszty sprzedaży. Ponadto wykorzystuje się 3 grupy wskaźników, uwzględniające przychody ze sprzedaży, efektywność gospodarowania oraz pozostałe czynniki (tabela 1).
Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści
Pozostałe 73% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.
Zaloguj się
