Rachunkowe ujęcie darowizny oraz skutki podatkowe

Umowa darowizny – definicja i wymogi

Warunkiem koniecznym, a także podstawową cechą, darowizny jest jej nieodpłatność. Umowa darowizny została jasno określona w art. 888 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) jako zobowiązanie darczyńcy do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Zatem przez darowiznę możemy rozumieć obdarowanie drugiej osoby danym składnikiem posiadanego majątku czy też określoną sumą pieniędzy, co przyniesie skutek w postaci wzbogacenia się osoby go przyjmującej. Należy pamiętać, że umowa darowizny powinna być sporządzona w formie pisemnej, natomiast każdorazowe jej otrzymanie powinno być zgłoszone przez obdarowywanego do urzędu skarbowego. Wyjątkiem jest darowizna własności i użytkowania nieruchomości oraz praw spółdzielczych, która bezwarunkowo musi być sporządzona w formie aktu notarialnego i jest zgłaszana do urzędu skarbowego przez notariusza, który ten akt sporządził. Warto wspomnieć, że świadczona pomoc określona w umowie darowizny nie musi być wykonywana bezpośrednio na rzecz obdarowanego, lecz darczyńca ma prawo zobowiązać w niej osobę, która przyjmuje darowiznę, aby zrealizować nieodpłatną pomoc na rzecz osoby trzeciej. Ujęcie rachunkowe darowizny zostało zdefiniowane w art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. h Ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 1047 z późn. zm., dalej uor), w myśl którego określony został rodzaj kosztu, jaki ponosi darczyńca w związku z przekazywaną darowizną czy też rodzaj przychodu osoby obdarowanej. Nieodpłatne przekazanie aktywów, którymi mogą być środki pieniężne czy też towary lub materiały, ewidencjonujemy w księgach rachunkowych jednostki jako pozostałe koszty lub przychody operacyjne, czyli koszty i przychody związane pośrednio z działalnością operacyjną jednostki.